پیش بینی متغیر های اقلیمی در دوره آتی بر پایه مدل HadCM3 با استفاده از مدل ریزمقیاس‎نمایی SDSM در حوزه آبخیز آق چای (آذربایجان غربی)

صنعتی شدن جوامع و افزایش گازهای گلخانه ای موجب افزایش دمای کره زمین و تغییر دیگر متغیر های اقلیمی شده است. این پدیده مهمترین معضل کره زمین در قرن حاضر می باشد از این رو ارزیابی میزان روند شکل‎ گیری آن در مقیاس جهانی و منطقه‎ ای از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تاکنون مدل‎های گردش عمومی متعددی برای پیش بینی وضعیت اقلیم در آینده طراحی شده است، اما خروجی حاصل از این مدل ها به دلیل محدودیت در تفکیک مکانی در مقیاس محلی، قابل استفاده نمی باشد. بنابراین روش های مختلفی به منظور استفاده از خروجی این مدل ها در مقیاس منطقه ای و محلی ابداع شده است. در این پژوهش برای بررسی تغییرات متغیرهای اقلیمی در حوزه آبخیز آق‎ چای واقع در شمالغرب کشور از مدل ریزمقیاس‎نمایی SDSM استفاده شده است بدین منظور ابتدا میزان کارایی این مدل برای ریزمقیاس ن مایی متغیرهای اقلیمی  در ایستگاه سینوپتیک خوی مورد ارزیابی قرار گرفت، سپس شاخص‎ های مذکور تا سال 2100 شبیه سازی شد. مدل SDSM با استفاده از داده های مشاهداتی ایستگاه سینوپتیک خوی و داده های NCEP کالیبره و واسنجی شد. به منظور ارزیابی مدل از معیار میانگین خطای مطلق و مجذور میانگین مربعات خطا استفاده شد و پس از حصول اطمینان از کارایی مدل، خروجی های مدل HadCM3 در دوره های زمانی 2050-2020 و 2100-2070 حوزه آبخیز آق چای، تحت سناریوهای A2 و B2 توسط مدل آماری SDSM ریزمقیاس شد. نتایج نشان   دهنده افزایش دمای کمینه و بیشینه منطقه مطالعاتی در اکثر ماه های سال می باشد. به طوریکه افزایش 3/48 درجه سانتیگراد دمای بیشینه در دوره 2050-2020 و 5/6 سانتی گراد در دوره 2100-2070 و دمای کمینه به میزان 3/45 برای دوره 2050-2020 و 5/51 برای دوره 2100-2070 قابل مشاهده بود. همچنین نتایج نشان دهنده افزایش بارش در اکثر ماه های سال برای دوره 2050-2020 (در محدوده 1/0 تا  74/95) می باشد. تغییرات بارش برای دوره 2100-2070 نیز به صورت افزایش در اکثر ماه های سال با حداکثر مقدار 94/64 و حداقل مقدار 1/34 درصد می باشد.