کانه زایی آهن- تیتانیم ماگمایی در آنومالی شماره 15 بافق، ایران مرکزی: نگرشی بر کانی شناسی و شیمی کانی
آنومالی آهن- تیتانیم شماره 15 بافق در 35 کیلومتری شمالباختری شهر بافق بخشی از بلوک پشتبادام در پهنه ایران مرکزی بهشمار میرود. کانهزایی در این توده شامل کانههای اکسیدی مگنتیت، تیتانومگنتیت، ایلمنیت و مقدار اندکی پیریت است که بهصورت همزاد در سنگ میزبانهای گابرو و پیروکسنیت روی داده است. برپایه دادههای تجزیه شیمیایی سنگ کل، اکسیدهای TiO2، CaO و FeOt و عنصرهای Cr، Ni و Vبا MgO همبستگی مثبت و اکسیدهای Al2O3، Na2O+K2O و SiO2 با MgO همبستگی منفی دارند. همبستگیهای یادشده با تبلور کلینو پیروکسن، آمفیبول، پلاژیوکلاز و کانیهای اکسیدی در توده سازگاری دارند. همبستگی مثبت عنصرهای کروم، نیکل و وانادیم با آهن نشاندهنده تمرکز این عنصرها در کانههای آهن است. ترکیب شیمیایی کانهها در محدوده محلولجامد مگنتیت- اولواسپینل (تیتانومگنتیت) و مگنتیت- ایلمنیت است. در شرایط فوگاسیته اکسیژن سیستم (QFM+1>)، محتوای بالای آهن- تیتانیم در کنار محتوای بالای آب (>wt.%2) در ترکیب ماگمای مادر از مهمترین فاکتورهای دخیل در کانهزایی توده بهشمار میروند. برپایه الگوی پیشنهادشده برای کانیسازی توده، در هربار تزریق ماگما درون آشیانه ماگمایی، محتوای بالای آب ماگما، کاهش دمای تبلور سیلیکاتها نسبت به کانیهای اکسیدی و تبلور زود هنگام کانیهای اکسیدی نسبت به کانیهای سیلیکاته را بهدنبال داشته است. افزایش محتوای آب هنگام جدایش بلورین ماگما گسترش فاز اکسیدی و در پی آن، تسهیل جدایش آن از سیال بجامانده در مراحل پایانی تفریق شده است و به سبب ویسکوزیته پایین و چگالی بالا در میان کانیهای سیلیکاته جریان یافته و در فضای خالی میان این کانیها متبلور شده است.
پرداخت حق اشتراک به معنای پذیرش "شرایط خدمات" پایگاه مگیران از سوی شماست.
اگر عضو مگیران هستید:
اگر مقاله ای از شما در مگیران نمایه شده، برای استفاده از اعتبار اهدایی سامانه نویسندگان با ایمیل منتشرشده ثبت نام کنید. ثبت نام
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.