ارزیابی موردی از حسن تعابیر نهج البلاغه بر اساس مدل کارمن گارسس

این پژوهش به شیوه تطبیقی، تحلیلی و توصیفی، در صدد پاسخگویی به این سوال است که ترجمه های فارسی از حسن تعابیر نهج البلاغه، با استفاده از سطح دوم الگوی ارزیابی ترجمه گارسس- سطح نحوی واژه شناختی- چگونه ارایه شده است. الگوی ارزیابی ترجمه"گارسس": گارسس برای مقایسه شباهت های بین متن مبدا و متن مقصد چهارسطح پیشنهاد می کند، که عبارتنداز: سطح اول معنایی- لغوی، سطح دوم دستوری - واژه شناختی، سطح سوم گفتمانی- کارکردی، سطح چهارم سبکی - عملی. سطح دوم این نظریه شامل ترجمه تحت اللفظی، تغییر نحوی و دستوری، تلویح، توضیح یا بسط معنی، جبران است. گارسس معتقد است وقتی ترجمه تحت اللفظی از حد واژه فراتر رود، رفته رفته کار مشکل تر می شود.ایشان بین ترجمه تحت اللفظی(Word-for-Word) و ترجمه یک به یک(One-to-One) تمایز قایل می شود. او معتقد است ترجمه یک به یک از ترجمه تحت اللفظی مرسوم تر است. وقتی ترجمه تحت اللفظی به علت اختلاف فرهنگ مسئله ساز شود، باید از آن پرهیز کرد .ارزیابی ترجمه این تعابیر در چهار ترجمه معروف، از ترجمه های تحت اللفظی و تفصیلی فارسی یعنی: ترجمه فیض الاسلام، جعفری، شهیدی و دشتی، خصوصا درکاربرد نمونه های دال بر زوال عقل، بخل و غضب، حاکی از آن است که تفاوت های فرهنگی موجود بین دو زبان فارسی و عربی، معادل یابی در سطح واژگانی و دستوری، از مهمترین چالش های این حوزه بوده و در ترجمه تحت اللفظی، بلاغت ساختار این تعابیر سلب، و با تکیه بر این نوع ترجمه، معنای مورد نظر امیر المومنین علی(ع) پنهان مانده است، و مشابهت های لفظی به زبان فارسی را محدود و کفایت و مقبولیت را کاهش می دهد.