ارتباط سلامت معنوی و عقاید مذهبی با عملکرد پیشگیری کننده از کووید-19: کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده

شناسایی متغیرهای روان شناختی و باورهای مذهبی موثر در رفتارهای پیشگیرانه از کووید-19 گام اساسی در طراحی مداخلات رفتاری با هدف کنترل پاندمی است. هدف مطالعه حاضر پیش بینی تاثیر سلامت معنوی و عقاید مذهبی بر رفتارهای پیشگیرانه در چارچوب تیوری رفتار برنامه ریزی شده (TPB) توسعه یافته بود.

مواد و روش ها: 

با روش نمونه گیری چند مرحله ای، 360 نفر از ساکنان شهر قزوین در مطالعه توصیفی مقطعی شرکت کردند. ابزار گردآوری داده ها سوالات دموگرافیکی، مقیاس های نگرش، هنجارهای انتزاعی، کنترل رفتاری درک شده (PBC)، قصد، سلامت معنوی آلیسون و جایگاه خدا در کنترل سلامت (GLHC) بودند. داده ها با نرم افزار LISREL نسخه 80/8 و آزمون های کای اسکویر، آنووا، ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز مسیری تحلیل شدند.

یافته ها:

 قوی ترین ضرایب همبستگی بین قصد رفتاری با نگرش و کنترل رفتاری درک شده مشاهده شد. همچنین قصد رفتاری، کنترل رفتاری درک شده و سلامت معنوی به ترتیب قوی ترین همبستگی را با رفتارهای پیشگیرانه داشتند. ضرایب همبستگی بین سلامت معنوی و تمام متغیرها مثبت و معنی دار بود و جایگاه خدا در کنترل سلامت قوی ترین همبستگی را با سلامت معنوی داشت. علاوه براین، سازه های کنترل رفتاری درک شده و نگرش پیش بینی کننده های اصلی قصد بودند و ضرایب مسیری بین قصد با سلامت معنوی و جایگاه خدا در کنترل سلامت معنی دار و مثبت بود. سازه های مذکور به ترتیب 56 و 39 درصد از واریانس قصد و رفتارهای پیشگیرانه را توصیف کردند.

یافته ها نشان دهنده کارآمدی تیوری رفتار برنامه ریزی شده توسعه یافته و متغیرهای سلامت معنوی و جایگاه خدا در کنترل سلامت در تبیین رفتارهای پیشگیری کننده از کووید-19 بودند. روحانیون و خیرین ظرفیت مناسبی را برای افزایش سطح آگاهی درباره کووید-19 و ترغیب عموم برای رعایت پروتکل های بهداشتی دارند.