بررسی مقایسه ای نظریه هاردشیپ، فورس ماژور و عقیم شدن قرارداد

زمانی هاردشیب ایجاد می شود که وقوع حوادثی تعادل قرارداد را خواه به علت افزایش هزینه اجرا و خواه به علت کاهش ارزش عوضی که طرف دریافت می کند به طور اساسی تغییر دهد. در چنین مواردی یکی از سه اثر هاردشیب یعنی انفساخ، فسخ و تعدیل به عنوان راه حل مطرح است. دکترین عقیم شدن قرارداد به این مفهوم می باشد که حادثهای بدون دخالت طرفین، به صورت ناگهانی، پس از انعقاد قرارداد رخ میدهد و اوضاع و احوال حاکم بر قرارداد را نسبت به زمان انعقاد آن به طور قابل ملاحظهای دگرگون میکند که درنتیجه این دگرگونی، اجرای قرارداد غیرممکن میگردد و در مواردی نیز هدف از اجرای قرارداد از بین میرود. نظریه فورس ماژور،  به این مفهوم است که پس از انعقاد قرارداد اجرای آن به دلیل حادثهای خارجی، غیرقابل کنترل و غیرقابل پیشبینی غیرممکن میگردد. اما نظریه هاردشیپ، به این مفهوم است که در اثر حادثهای غیرقابل پیشبینی و خارج از کنترل اجرای تعهدات قراردادی به طور فوق العادی دشوار میگردد.