تحلیلی بر فراوانی نقر نام حضرت علی بن موسی الرضا بر روی سکه ها در عهد جانشینان نادرشاه افشار

پررونق ترین مقطع تاریخی از جهت نقر سکه با مضامین و سجع هایی در پیوند با احترام، ارادت و وابستگی به حضرت علی بن موسی الرضا j، مربوط به دوره جانشینان نادرشاه افشار (1160-1210 ه.ق) است. این پژوهش با استفاده از روش کتاب خانه ای و شیوه توصیفی تحلیلی در پی این مسئله است که فراوانی نقر نام مبارک حضرت علی بن موسی الرضا j را در سکه های ضرب شده در دوره جانشینان نادرشاه بررسی کند؛ اقدامی که در هیچ برهه ای تا پیش از این با این فراوانی نظیر و بدیل نداشته است. یافته پژوهش حاکی از آن است که جانشینان نادرشاه، که در خراسان به مرکزیت مشهد فعال بودند، چون از نفوذ معنوی حضرت علی بن موسی الرضا j در بین مردم ایران، به ویژه در خراسان آگاهی داشتند، کوشیدند با نشان دادن ارادت خود به آن امام همام بر میزان محبوبیت شان بیفزایند. از این رو ضرب سکه به نام امام رضا j در عصر بازماندگان نادر بیش از پیش رونق گرفت، به گونه ای که دیگر مدعیان قدرت که در آن برهه زمانی در سطوح پایین تری قرار داشتند، نیز نام مبارک آن حضرت را بر روی سکه هایشان حک کردند. این موضوع نشان می دهد که مضامین و شعارهای نگاشته شده بر روی سکه ها بیانگر جهان بینی و باورداشت های دینی، اخلاقی و سیاسی جامعه ای است که آن سکه ها در آنجا رواج داشته است.