بررسی فنولوژیکی گونه قیچ Zygophyllum atriplicoides در مناطق مختلف ارتفاعی استان هرمزگان

فنولوژی یکی از مباحث علم وسیع و گسترده اکولوژی است. مطالعه فنولوژی برای تنظیم برنامه های چرای دام وبهره برداری از گیاهان مرتعی و جلوگیری از چرای زودرس و بی موقع و از بین بردن گیاهان هرز و مهاجم و شناخت خوشخوراکی و ارزش غذایی گونه های گیاهی در مراحل مختلف حیاتی در مرتعداری حایز کمال اهمیت است. در ضمن مطالعه فنولوژی برای پرورش زنبور عسل، جمع اوری بذر و مبارزه با افات گیاهی نیز لازم است. در این بررسی 6 محل در عرضها و نقاط مختلف ارتفاعی با تنوع گیاهی متفاوت در محدوده جغرافیایی استان هرمزگان بین 150 تا 1550 متر ارتفاع از سطح دریا برگزیده شد. در هر رویشگاه فعالیتهای رویشی و زایشی گونه قیچ هر دو هفته یکبار در مدت 2سال ثبت گردید. نتایج این بررسی نشان داد که در مناطق ساحلی با 150 متر و مناطق غیر ساحلی با 1550 مترارتفاع از سطح دریا، اغاز رشد رویشی، به ترتیب از نیمه دوم ابان ماه و اوایل اذر، زمان برگدهی کامل از اواخر نیمه اول دی و اواخر اسفند و خزان کامل گیاه از اواخر خرداد و اواخر تیر با افزایش ارتفاع از سطح دریا تغییر میکند و همچنین زمان اغاز رشد زایشی و شروع گلدهی به ترتیب از مناطق ساحلی تا1550 متر ارتفاع از سطح دریا از هفته سوم اذر و نیمه دوم دی ماه، ظهور میوه ها از نیمه دوم دی ماه و اواخر بهمن ماه اوج میوهدهی، از هفته اول اسفند و هفته دوم فروردین و زمان رسیدن میوه ها نیزاز هفته سوم اسفند و اوایل اردیبهشت متغیر است. به طور کلی با توجه به همه مناطق مورد مطالعه میتوان نتیجه گرفت که با افزایش ارتفاع از سطح دریا اغاز رشد رویشی و ظهور برگهای اولیه به تاخیر می افتد و در ضمن به طور کلی دوره خزان طولانی و در فصل خشک رخ میدهد و حداقل حدود پنج ماه گیاه فاقد اندام سبزینه است. در ضمن ارتفاع از سطح دریا در طول دوره رشد رویشی و زمان وقوع پدیده های حیاتی نقش دارد و با افزایش ان دوره رویش طولانیتر میگردد. گرچه در زمان وقوع گلدهی و میوه دهی این گونه در مناطق مختلف ارتفاعی اختلاف وجود دارد، اما در طول دوره مراحل رشد زایشی تفاوت چندانی در رویشگاه های گوناگون مشاهده نشد. شایان ذکر است که مراحل فنولوژی گونه تابعی ازشرایط اب و هوایی منطقه است، به طوری که رشد رویشی با خنک شدن هوا اغاز می شود و دوره خزان و رکود فعالیتهای گیاه با شدت و حدت گرما در فصل خشک همزمان است.