ارزیابی فقهی−حقوقی استفاده از وام مبتنی بر ذخایر نفت و گاز (RBL) در بخش بالادستی صنعت نفت و گاز

تامین مالی یکی از اساسی‎ ترین الزامات انجام پروژه ‎های توسعه‎ ای و تولیدی از میادین نفتی و گازی است. ویژگی‎های خاص پروژه ‎های نفتی روش‎های بهینه تامین مالی را مقید به شرایط خاص این صنعت می‎نماید. مراحل اکتشاف و توسعه میدان نسبت به مرحله تولید ریسک بالاتری را بر پیمانکار نفتی تحمیل می‎کند؛ ازاین رو در مرحله اکتشاف، پیمانکار تمایل به تسهیم ریسک و انتشار سهام دارد؛ ولی در مراحل توسعه و تولید از روش استقراض و وام استفاده می‎شود. وام‎های مبتنی بر ذخایر، یک روش متداول در تامین مالی شرکت‎های نفتی در مراحل توسعه و تولید میدان است. در این روش، شرکت نفتی تا سقف معینی (پایه استقراض) که براساس ذخایر تحت تصرف شرکت نفتی مشخص می‎شود، در قالب وام گردان می‎تواند از تسهیلات بانک استفاده کند. استفاده از این روش به شرایط و محدودیت‎های تصرف و تملک در ذخایر نفتی منوط است. در این مقاله با روش توصیفی−تطبیقی، از دیدگاه فقه و حقوق اسلامی به امکان سنجی استفاده از این ابزار تامین مالی پرداخته شده است.