ارائه و اولویت بندی استراتژی های مدیریتی توسعه اکوتوریسم پایدار در حوضه آبخیز ونایی با استفاده از ماتریس تحلیلی SWOT و QSPM

اکوتوریسم را می توان سفر مسیولانه به مناطق طبیعی تعریف کرد به طوری که محیط زیست و رفاه مردم محلی را حفظ کند و منجر به شناخت و آموزش و پرورش مردم شود. به منظور دستیابی به توسعه پایدار درزمینه اکوتوریسم در حوضه آبخیز با رویکرد مدیریت جامع، شناخت عناصر و پارامترهای کلیدی در حوضه آبخیز مهم است. هدف از نوشتار پیش رو ارایه و اولویت بندی استراتژی های مدیریتی به منظور رسیدن به اکوتوریسم پایدار در منطقه ونایی با شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدهای منطقه درراستای رسیدن به این هدف است. پژوهش حاضر مبتنی بر روش توصیفی - تحلیلی - توسعه ای است. در این مطالعه از ماتریس تحلیلی سوات و برنامه ریزی کمی استفاده شد. در این راستا ابتدا عوامل داخلی (قوت و ضعف ها) و خارجی (فرصت و تهدیدها) بر اساس بازدید میدانی و قضاوت های کارشناسی شناسایی و ارزیابی شد. نتایج حاصل از امتیاز نهایی عوامل داخلی و خارجی به ترتیب برابر با 43/2 و 51/2 به دست آمد. بر این اساس، موقعیت استراتژیک منطقه مورد مطالعه با استفاده از ماتریس سوات از نوع محافظه کارانه (wo) به دست آمده است؛ همچنین با توجه به موقعیت استراتژیک به دست آمده، چهار استراتژی 1- استفاده از نیروی فعال و جوان روستا به منظور تامین نیروی خدمات اکوتوریستی؛ 2- افزایش اطلاع رسانی جاذبه های اکوتوریستی منطقه با همیاری و مشارکت مردم محلی؛ 3- توسعه زیرساخت های مورد نیاز برای توسعه اکوتوریسم پایدار با کمک دولت و جلب مشارکت های مردمی و 4- جذب سرمایه و کسب درآمد با در اختیار قراردادن مراکز اقامتی به مسافران و اکوتوریست ها برای منطقه تدوین شد. نتایج اولویت بندی استراتژی ها با استفاده از ماتریس برنامه ریزی کمی نشان داد که توسعه زیرساخت های مورد نیاز به منظور توسعه اکوتوریسم پایدار با کمک دولت و جلب مشارکت های مردمی با نمره نهایی جذابیت 92/4 در اولویت اول مدیریتی برای حوضه ونایی قرار دارد.