تعیین اثربخشی و ماندگاری نمایش خلاق بر تنظیم شناختی هیجان و کمال گرایی دختران نوجوان تیزهوش پرخاشگر

 افزایش گرایش های پرخاشگرانه در نوجوانان باعث ایجاد مشکلاتی در زمینه تنظیم شناختی هیجانی و کمال گرایی می شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی و ماندگاری نمایش خلاق بر تنظیم شناختی هیجان و کمال گرایی دختران نوجوان تیزهوش پرخاشگر انجام شد.

این مطالعه نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری یک ماهه با گروه گواه بود. جامعه پژوهش را دختران نوجوان تیزهوش پرخاشگر در مدارس استعدادهای درخشان دخترانه منطقه دو شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل دادند. سی فرد داوطلب واجد شرایط با روش نمونه گیری دردسترس وارد پژوهش شدند. سپس به روش تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند. صرفا گروه آزمایش دوازده جلسه دوساعته به صورت هفته ای یک جلسه در برنامه نمایش خلاق شرکت کرد. داده ها با پرسشنامه پرخاشگری (باس و پری، 1992)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و همکاران، 2001) و مقیاس کمال گرایی چندبعدی تهران (بشارت، 1386) در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری گردآوری شدند. تحلیل داده ها با آزمون خی دو، روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم افزار SPSS نسخه 19 در سطح معناداری 0٫05 صورت گرفت.

نتایج نشان داد، اثر گروه برای راهبردهای مثبت (0٫021=p) و منفی هیجان (0٫019=p) و کمال گرایی های خودمحور (0٫033=p)، دیگرمحور (0٫002=p) و جامعه محور (0٫002=p) معنادار بود. اثر زمان و اثر زمان*گروه برای راهبردهای مثبت و منفی هیجان و کمال گرایی های خودمحور، دیگرمحور و جامعه محور معنادار بود (0٫001>p)؛ همچنین اختلاف میانگین پیش آزمون با پس آزمون و پیگیری در هر پنج متغیر یادشده معنادار بود (0٫001>p)؛ اما اختلاف میانگین پس آزمون و پیگیری در هیچ یک از آن ها معنادار نبود (0٫001=p).

براساس یافته های پژوهش، نمایش خلاق باعث افزایش راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان و کاهش راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان و کمال گرایی خودمحور، دیگرمحور و جامعه محور در دختران نوجوان تیزهوش پرخاشگر می شود و نتایج در مرحله پیگیری نیز حفظ شده است.