تحلیل و ارزیابی نقش نهاد قدرت در سازمان یابی فضایی در مجموعه شهری مشهد با استفاده از مدل تحلیل عاملی CFA

امروزه برنامه های توسعه شهری کنترل کمی بر مولفه ها و نیروهای شکل دهنده فضاهای شهری دارند؛ این شرایط در نتیجه ی واگرایی و جدایی گزینی مولفه ها، نیروها و گروه های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی صاحب نفوذ و قدرت، موجود در هر یک از قلمروهای سرزمینی است. بطوریکه امروزه فرآیندهای قدرت در مجموعه شهری باعث حذف تدریجی گروه ها و منافع غیر متشکل به نفع گروه های مسلط می باشد. در مجموعه شهری مشهد علیرغم وجود برنامه های منطقه ای، ناحیه ای و شهری در راستای سازمان یابی متوازن فضا و تحقق عدالت فضایی، شاهد عدم تعادل ناحیه ای و شهری، تمرکز شدید سرمایه و قدرت هستیم؛ بنحویکه در این مجموعه شهری، فرآیندهای ناشی از توسعه بی حدومرز منجر به تخریب محیط- زیست، مهاجرت روستاییان به شهر، افزایش حاشیه نشینی و آسیب های دنباله دارشده است. پژوهش حاضر با هدف کشف رابطه میان حاکمیت منطقه کلان شهری مشهد و سازمان یابی فضایی با بهره گیری از روش شناسی ترکیبی، استفاده از پرسشنامه متخصصین وکاربست مدل تحلیل عاملی CFA، به شناسایی قدرت و نفوذ بازیگران بر ساختاریابی فضایی و روابط، اهداف و نیات آنها به عنوان اصلی ترین عامل در تحلیل بازیگران و صاحبان منافع در مجموعه شهری مشهد پرداخته است. نتایج بدست آمده حاکی از آنست که عناصر قدرت حاکمیتی، دولتی، بخش عمومی و شهروندان به ترتیب بیشترین قدرت و تاثیر را در شکل دهی به سازمان فضایی مجموعه شهری مشهد داشته اند.