الگوسازی رابطه میان رویکرد قابلیت و رویکرد اجتماع محور مدیریت بحران

 نوسانات فراوان فراگرد مدیریت بحران در ایران و تلاش برای دستیابی به یک نظام مدیریت بحران اثربخش و اجرای موفق آن، همواره یکی از چالش های موجود در این زمینه بوده است. ارایه رویکرد نوین توسعه با عنوان "رویکرد قابلیت"، توسط آمارتیا سن، تنها دانشمند آسیایی برنده جایزه نوبل اقتصاد، از یک سو و مقبولیت "رویکرد اجتماع محور "، در میان صاحبنظران به مثابه یکی از جدید-ترین نظریه های مدیریت بحران، که  با بهره گیری از رویکردهای مشارکتی و تمرکز بر ریشه یابی علل آسیب پذیری، دستیابی به توسعه پایدار را به منزله هدف نهایی خود مورد تاکید قرار داده است، از سوی دیگر،  سبب شد تا در این مقاله تلاش شود ضمن ارایه مدلی مفهومی، به تبیین ارتباط متقابل این دو رویکرد پرداخته شود.

این پژوهش در پرتو رویکردی هرمنوتیکی شکل گرفته است که در آن پژوهشگران به دنبال ارایه تفسیری پدیدارشناسانه به منظور ایجاد ادراکی درست از دو رویکرد قابلیت و اجتماع محوری هستند. بدین منظور و برای پیوند میان گزاره های انتزاع شده در فرآیند پژوهش و تحت تاثیر معرفت شناسی تعقلی، از روش تحلیلی _ منطقی استفاده و مدل نهایی پژوهش با به کارگیری روش تحقیق داده بنیاد، استخراج شده است.

وجود رابطه ای هم افزا و تعاملی میان این دو رویکرد برای نیل به الگوی متعالی مدیریت بحران.

نتایج پژوهش حاکی از وجود رابطه ای هم افزا و تعاملی میان این دو رویکرد است؛ در حقیقت می توان گفت رویکرد اجتماع محور، ابزار و پدیده ای موثر برای بسط رویکرد قابلیت در فراگرد توسعه اقتصادی است. متقابلا، عمق تیوریک و فلسفی رویکرد قابلیت می تواند به طراحی و مدیریت بهینه رویکرد اجتماع محور مدیریت بحران منتج شود.