تحلیل اقلیمی و بررسی طوفان ‏های گرد و غبار در خراسان رضوی

در این پژوهش به تحلیل آماری رخداد طوفان‏ های گرد و غبار با استفاده از داده ‏های ایستگاه هواشناسی همدیدی خراسان رضوی پرداخته شد. بر اساس دستورالعمل سازمان جهانی هواشناسی، هرگاه در ایستگاهی سرعت باد از 30 نات بیشتر شود و دید افقی به علت پدیده گرد و غبار به کمتر از یک کیلومتر برسد، طوفان گرد و غبار گزارش می‏شود. کدهای 30 تا 35 مربوط به طوفان گرد و غبار یا شن معرفی می‏شود. در این تحقیق، نخست فراوانی رخداد طوفان‏های گرد و غبار در ایستگاه‏های همدیدی خراسان رضوی طی سال‏های 1331-1398 بررسی شد. سپس، به صورت موردی به بررسی رخداد طوفان گرد و غبار در مشهد به علت ایجاد وضعیت بحرانی در این کلان‏شهر در تاریخ 25/7/1396 برای بررسی مسیر ورودی این طوفان‏ها پرداخته شد. بررسی تصاویر ماهواره مودیس و تحلیلی الگوی گرد و غبار و همچنین ردیابی بسته‏های هوا حامل ذرات گرد و غبار با استفاده از مدل HYSPLIT با روش پسگرد و پیشگرد در ایستگاه مشهد به‏عنوان یکی از مهم‏ترین ایستگاه ‏های هواشناسی شمال شرق کشور انجام شد. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی طوفان‏های گرد و غبار در سطح استان مرتبط با سبزوار با 136 طوفان ملایم و 79 طوفان شدید و شهرهای سرخس و گناباد در رتبه‏ های بعدی بوده ‏‏اند. با ردیابی و آشکارسازی پدیده طوفان گرد و غبار به صورت موردی مشاهده شد که این پدیده نخست بر روی ترکمنستان شکل می‏ گیرد و با نفوذ به مرزهای شرقی کشور شهر مشهد را تحت تاثیر قرار می‏ دهد.