تاب آوری نظام سلامت: یک مرور مفهومی

نظام سلامت مجموعه ای از افراد، گروه ها و سازمان هایی است که وظایف سیاستگذاری، تامین مالی، تولید منابع و ارایه خدمات سلامت را با هدف تامین، حفظ و ارتقای سلامتی مردم؛ پاسخ گویی به انتظارات آنها و حمایت مالی از ایشان در مقابل هزینه های سلامت بر عهده دارند. نظام سلامت باید در مقابل بحران ها از تاب آوری کافی برخوردار باشد. مفاهیم مرتبط با تاب آوری نظام سلامت پیچیده و مبهم هستند. این پژوهش با هدف تبیین مفاهیم، پیش نیازها و اثرات تاب آوری نظام سلامت انجام شد.

این پژوهش با روش مرور مفهومی انجام شد. مقالات مرتبط با تاب آوری نظام سلامت از سال 2005 تا  2020 میلادی در پایگاه های اطلاعاتیMedline ، Web Of Science، Scopus، Science Direct,، Iran Medex، Magiran، SID و موتورهای جستجوگر Google و Google Scholar جستجو شد. در نهایت 76 مقاله انتخاب و تحلیل شدند.

تاب آوری نظام سلامت “توانایی، قابلیت و ظرفیت پیش بینی، پیشگیری، جذب، تطبیق و تغییر نظام سلامت به هنگام مواجه با شوک و بحران و ارایه مستمر خدمات سلامت در زمان مدیریت شوک و بحران” است. تطبیق، یادگیری، پاسخ دهی، تغییر، آمادگی، پایداری، برنامه ریزی، جذب، پیش بینی و ارتباطات عناصر اصلی تشکیل دهنده ی تاب آوری نظام سلامت هستند. مدل و چک لیستی برای ارزشیابی تاب آوری نظام سلامت طراحی شد.

تاب آوری یک مفهوم چند بعدی بوده و در طول زمان تغییر کرده است. لازمه تقویت تاب آوری نظام سلامت، افزایش تاب آوری شش بلوک ساختاری آن شامل حاکمیت و رهبری، تامین مالی، نیروی انسانی، تجهیزات و ملزومات، سیستم اطلاعات و ارایه خدمات سلامت است.