واکنش ریحان (.Ocimum bacilicum L) به سیستم های مختلف تغذیه در کشاورزی اکولوژیک

تمایل به تولید گیاهان دارویی و معطر و تقاضا برای محصولات طبیعی به خصوص در شرایط کشاورزی اکولوژیک در جهان رو به افزایش می باشد. کشاورزی اکولوژیک گیاهان دارویی، کیفیت آن ها را تضمین کرده و احتمال اثرات منفی روی کیفیت دارویی را کاهش می دهد. به منظور بررسی تاثیر کودهای آلی و زیستی بر کمیت و کیفیت گیاه دارویی ریحان (Ocimum bacilicum L.)، آزمایشی در سال 1396 در مزرعه ای واقع در شهرستان آمل به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمار های آزمایش شامل: بایوچار در دو سطح (صفر و 20 تن در هکتار) و کود های آلی و زیستی در پنج سطح (ورمی کمپوست (10 تن در هکتار)، قارچ میکوریزا، باکتری ازتو باکتر، باکتری سودوموناس و عدم مصرف کود) بودند. مطابق نتایج بدست آمده بیشترین میزان ارتفاع بوته و تعداد شاخه اصلی متعلق به تیمار مصرف بایوچار به همراه ورمی کمپوست (به ترتیب 37/49 سانتی متر و 42/7) بود که به طور معنی داری از تمامی تیمارهای دیگر بالاتر بود. اثر متقابل بایوچار و کودهای آلی و زیستی بر وزن تر و خشک برگ و ساقه معنی دار بود، براساس نتایج مربوط به مقایسه میانگین دادها، بیشترین وزن تر برگ و ساقه، در تیمار کاربرد بایوچار و سودوموناس (به ترتیب 792 و 876 گرم در متر مربع) رویت شد که تفاوت معنی داری با کاربرد بایوچار به همراه ورمی کمپوست نداشت و بیشترین وزن خشک برگ و وزن خشک ساقه، با استفاده از بایوچار به همراه سودوموناس (به ترتیب 166 و 175 گرم در متر مربع) مشاهده شد. برهمکنش بایوچار × کودهای آلی و زیستی بر میزان فنل کل، فلاونویید و فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه ریحان نیز اختلاف معنی داری نشان داد. بیشترین مقدار فنل کل (55/17 میلی گرم در گرم برگ خشک) و فلاونویید (47/77 میلی گرم در گرم برگ خشک) مربوط به تیمار ازتوباکتر همراه با مصرف بایوچار بود، لذا، می توان نتیجه گرفت که کاربرد کودهای آلی و زیستی نظیر ورمی کمپوست و سودوموناس به همراه بایوچار باعث افزایش کمیت و کیفیت گیاه ریحان در کشاورزی اکولوژیک می شود.