سید جمال الدین اسدآبادی و ایدئولوژی اسلامی؛ کنش ها و معیارها

ایدیولوژی در فرآیند جنبش ها و نهضت ها نقش مهمی دارد و در دنیا موتور محرک بسیاری از تحولات فکری و سیاسی بوده است. در جهان اسلام و ایران نیز ایدیولوژی اسلامی نقش مهمی در تحولات سیاسی دوران معاصر داشته است. اما این ایدیولوژی چرا و چگونه شکل گرفت؟ به نظر می رسد مهم ترین معیارها در شکل گیری این ایدیولوژی متاثر از اندیشه های سیدجمال الدین اسدآبادی بوده است. وی دوری از اسلام را سبب انحطاط مسلمین دانست و برای اولین بار سعی نمود ایمان دینی و اسلام را تبدیل به ایدیولوژی نموده و آن را وارد زندگی مردم نماید. او معیارهایی را برای این ایدیولوژی تبیین و ارایه داد که دیری نپایید منجر به رنسانسی در ایران و جهان اسلام گردید و تقریبا عمده قیامها و نهضتهای اصلاحی و اسلامی را تا انقلاب اسلامی تحت تاثیر خود قرارداد. در این مقاله از روش «تحلیل محتوا» و تجزیه و تحلیل داده ها براساس آن، استفاده شده است.