چارچوب بندی زیست فناوری کشاورزی در خبرگزاری های جمهوری اسلامی ایران: یک مطالعه قیاسی

انسان ها نسبت به خرید و مصرف محصولات تراریخته یا کشت بذرهای اصلاح ژنتیکی شده مواضع متفاوتی دارند. عوامل مختلفی بر موضع گیری آنها و تصمیماتشان درباره زیست فناوری کشاورزی اثر دارند که رسانه ها یکی از آنها هستند. رسانه ها با برجسته کردن برخی ابعاد این فناوری و پنهان کردن سایر ابعاد آن، تلاش می کنند که شناخت خاصی را در مخاطب پدید آورند. ویژگی مخاطره آمیز محصولات اصلاح ژنتیکی شده برای انسان و محیط زیست، اهمیت تصمیم گیری آگاهانه را بیشترمی کند. از این رو مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوا به شناسایی چارچوب ها به شیوه قیاسی، برجسته سازی و لحن اخبار زیست فناوری کشاورزی در سه خبرگزاری مهم ایران پرداخته است. یافته ها نشان می دهند که تنها 4.12 % از اخبار مورد مطالعه در بازه زمانی این تحقیق درباره زیست فناوری کشاورزی هستند و بقیه به زیست فناوری پزشکی مربوطند. کشمکش، تجویز سیاسی و ارزیابی، ایمنی و بهداشت، سه چارچوب اصلی در این خبرگزاری ها هستند. نظر به اینکه اغلب این اخبار درباره زیرساخت ها و زیست فناوری کشاورزی همچون حوزه مطالعاتی در حال رشد هستند، اغلب آنها با لحن مثبت تدوین شده اند. در نتیجه، خبرگزاری های مورد مطالعه با برجسته کردن تضاد میان گروه های مختلف درباره ابعاد گوناگون زیست فناری کشاورزی، ارایه راه حل برای حل تضادها، و اثرات و پیامدهای بهداشتی آن به جهت دهی افکار عمومی پرداخته اند.