بررسی انتقادات آیت الله جوادی آملی بر برهان اخلاقی کانت از منظر فلسفه اخلاق آیت الله مصباح یزدی

کانت ادعا کرد اصولا امکان اقامه برهان به نفع وجود خدا ازطریق عقل نظری وجود ندارد و تلاش کرد تا با برهان اخلاقی عملی وجود خدا را پیش فرض ضرورت تحصیل خیر اعلی بگیرد و از این طریق خدا را اثبات کند. هدف این نوشتار، بررسی نقدهای آیت الله جوادی به برهان اخلاقی کانت است. در این پژوهش که به روش کتابخانه ای و توصیفی تحلیلی است، برهان اخلاقی عملی کانت و نقدهای آیت الله جوادی آملی ارزیابی می شوند. ایشان دو نقد بر این برهان وارد کردند؛ نخست اینکه اذعان کانت به پذیرش وجود خدا تنها ارزش اخلاقی و عملی دارد و «وجود» خدا را به عنوان یک واقعیت فی نفسه اثبات نمی کند. نقد دیگر به استلزام بین «باید» و «هست» است؛ همواره «باید» از «هست» نتیجه می شود و نه برعکس. در این مقاله، نقدهای آیت الله جوادی به برهان اخلاقی عملی کانت از منظر فلسفه اخلاق آیت الله مصباح یزدی اعتبارسنجی می شوند. در پایان، این نتیجه حاصل می شود که براساس مبانی فلسفه اخلاق آیت الله مصباح یزدی، اشکالات آیت الله جوادی آملی بر برهان اخلاقی کانت وارد نیست و دیدگاه آیت الله مصباح دقیق تر به نظر می رسد.