مقایسه پارامترهای جمعیت پایدار شته مومی صنوبر Phloeomyzus Passerinii) (Hom.: Phloeomyzidae)Sign) روی دوازده کلن صنوبر

شته مومی صنوبر از مهمترین آفات مکنده صنوبر در کشور به شمار می آید. این شته در استان همدان آسیب های جدی را به درختان صنوبر وارد کرده و به شدت موجب ضعف درختان می شود. به همین منظور مقاومت آنتی بیوزی 12 کلن صنوبر متعلق به چهار گونه شاملPopulus alba (p.a)، Populus nigra (p.n)،Populus deltoides (p.d) و Populus x euramericana(p.e) مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق هر قلمه ریشه دار شده از هر کلن توسط یک شته یک روزه آلوده شده و روند تولید مثل در اطاق رشد در دمای 21±1 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 60 تا 70 درصد و فتوپریود با 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش در 18 تکرار انجام و از روز اول میزان مرگ و میر روزانه و پس از بلوغ تولید مثل آن تا پایان عمر حشره ثبت گردید. سپس پارامترهای جمعیت پایدار روی هر کلن محاسبه شد. این شته روی کلن های p.a 58.57، p.d 72.51 و p.e 214 قادر به تولیدمثل نبود و می توان نتیجه گرفت که این کلن ها نسبت به شته کاملا ایمن بودند. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) و نرخ خالص تولیدمثل (R0) در کلن p.n 56.72 دارای بیشترین مقدار به ترتیب برابر 0.38 و 62.72 (پوره به ازای هر ماده) نسبت به سایر کلن ها بود، که در این تحقیق به عنوان حساس ترین کلن معرفی می شود. مقدار rm در کلن های 47.13 p.n، p.n 56.32، p.n 74.1و p.n 75.2 از 0.26 تا 0.34 و مقدار R0 بین 23.67 تا 41.00 متغیر بود، که به عنوان کلن های نیمه حساس معرفی می گردند. مقادیر rm و R0 این شته در کلن p.d missoriensis به ترتیب برابر 0.03 و 1.39 بود، که به عنوان کلن مقاوم معرفی می شود. سایر پارامترهای جمعیت پایدار از قبیل نرخ ناخالص تولیدمثل(GRR)، متوسط مدت زمان یک نسل(T)، مدت زمان دو برابر شدن جمعیت(DT)، نرخ ذاتی تولد (b) و نرخ ذاتی مرگ (d) و نرخ متناهی افزایش جمعیت این شته روی کلن های مختلف صنوبر تعیین شد