بررسی اثر فیتو استروژن جنستئین بر هورمون های جنسی لارو ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) در مرحله تمایز جنسی

فیتواستروژن ها مواد گیاه پایه و ضد مغذی هایی هستند که معمولا دارای فعالیت های استروژنیک می باشند. این مواد بر روی تحول گنادی و تمایز جنسی در برخی از گونه های آبزیان تاثیرگذارند. فیتواستروژن ها ممکن است اثر مشابهی با استروژن داشته و یا بالعکس توان بلاک کردن اثر استروژن ها را داشته باشند. یکی از گیاهانی که در جیره غذایی ماهیان و مخصوصا ماهی قزل آلا مورد استفاده قرار می گیرد، سویا و مشتقات آن است. یکی مهم ترین ترکیبات فیتواستروژنی موجود در سویا جنستیین می باشد. در مطالعه حاضر، جنستیین در 3 دوز 40، 400 و 800 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم خوراک برای لاروها در دوره تمایز جنسی تجویز شد. هم چنین تیمار 17 بتا- استرادیول و تیمار متیل تستوسترون نیز برای مقایسه در نظر گرفته شد. لاروهای یک تیمار نیز به عنوان تیمار شاهد هیچ گونه هورمونی دریافت نکردند. مدت تجویز خوراک هورمونی به لاروها 60 روز از زمان شروع تغذیه فعال بود و در پایان دوره غذادهی هورمونی، مقادیر هورمون های 17 بتا- استرادیول، تستوسترون و 17 OH- پروژسترون، سطح ویتلوژنین و هم چنین سطح فسفات آزاد در تیمارهای مختلف بررسی و مقایسه شد. نتایج نشان داد که در پایان دوره غذادهی هورمونی، فیتواستروژن جنستیین تاثیر حاد و قابل توجهی بر روی سطح استروییدهای جنسی و نیز ویتلوژنین لارو ماهی قزل آلا نداشت و تا حدی کاهش استروییدهای جنسی علی الخصوص 17 بتا- استرادیول و 17 OH- پروژسترون را ایجاد نمود به طوری که بیش ترین سطح هورمون 17 بتا- استرادیول در تیمار E اندازه گیری شد و تیمارهای حاوی جنستیین دارای مقادیر پایین تری از این هورمون بودند (P≤0.05). هم چنین سطح ویتلوژنین نیز در تیمارهای جنستیینی تا حدی پایین تر بود ولی تغییر در میزان جنستیین خوراک اختلاف معنی داری در این خصوص از خود نشان نداد (P>0.05).