بررسی تاثیر ارتفاع از سطح دریا بر مشخصه های کمی بذر بنه در جنگل های زاگرس شمالی (مطالعه موردی: ذخیره گاه کلاه نوکان در استان آذربایجان غربی)

بذر گیاهان، منشا اصلی زاد آوری طبیعی به روش دانه زاد است. بخشی از مشکلات نبود زاد آوری طبیعی در جنگل های زاگرس، ناشی از کمبود بذر سالم، رسیده و باکیفیت است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر عامل ارتفاع از سطح دریا بر مشخصه های کمی بذر بنه انجام گرفت. به منظور بررسی دقیق اثر ارتفاع از سطح دریا، ذخیره گاه مورد نظر با اختلاف ارتفاع 100 متر به پنج طبقه تقسیم شد. همچنین سطح ذخیره گاه به 77 قطعه نمونه یک هکتاری (100 متر ×100 متر) تقسیم شد و در هر قطعه نمونه، سه پایه بذرده شامل قطورترین، کم قطر ترین و یک قطر میانه انتخاب گردید. در مجموع 231 درخت انتخاب و از هر درخت پنج خوشه به طور تصادفی در جهات شمالی، جنوبی، شرقی، غربی و مرکز تاج جمع آوری و مشخصه های کمی بذر شامل طول خوشه، تعداد میوه در خوشه، طول میوه، عرض -میوه، وزن میوه، وزن بذر و درصد پوکی بذر در هر طبقه ارتفاعی ثبت شد. نتایج نشان داد که اختلاف مقادیر همه صفات به جز وزن و درصد پوکی بذر در ارتفاعات مختلف از سطح دریا معنی دار بود. طول خوشه و طول میوه با افزایش ارتفاع از سطح دریا روند کاهشی و عرض میوه روند افزایشی داشت، به طوری که در طبقه ارتفاعی 1550 متر میانگین مشخصه های طول خوشه، طول میوه و عرض میوه به ترتیب با 73/9 سانتی متر و 82/4 و 6/3 میلی متر بیشتر از دیگر طبقات بود. بنابراین، به مدیران جنگل پیشنهاد می شود که برای تهیه بذر مرغوب تر و باکیفیت تر از این دامنه ارتفاعی اقدام به بذرگیری شود.