فعالیت فصلی و خسارت ناشی از پروانه فری، Zeuzera pyrina L. ، در باغ های گردو، استان چهارمحال و بختیاری ، ایران

در این مطالعه پرواز فصلی حشرات کامل، فعالیت لارو و خسارت ناشی از آفت Z. pyrina در باغ های گردو، استان چهارمحال و بختیاری، بررسی شد. تله های فرمونی از 20 اردیبهشت (قبل از ظهور حشرات بالغ) تا 25 تیرماه (پایان پرواز) در باغ های مورد مطالعه نصب شدند. مشاهدات مربوط به مراحل مختلف رشدی آفت به صورت هفتگی در طول فصل رشد انجام گردید. میزان آلودگی شاخه ها و تعداد دالان های فعال روی هر درخت در مکان های مورد مطالعه ثبت شد. نتایج نشان داد که آفت چرخه زندگی خود را در مدت یک سال به پایان رسانده و به صورت لارو سن 4 و 5 در داخل دالان در شاخه های اصلی و تنه درختان گردو زمستان گذرانی می کند. دوره پرواز حشرات کامل Z. pyrina از دهه سوم اردیبهشت ماه آغاز و در دهه دوم خردادماه به اوج رسیده و دردهه سوم تیرماه پایان می یابد. تخم ها بطور انفرادی در کنار جوانه ها و روی سرشاخه ها گذاشته می شوند و لاروهای سن اول مستقیما به داخل چوب نفوذ می کنند. بیشترین خسارت به سرشاخه ها در اوایل شهریورماه مشاهده و بعد از آن لاروها به تدریج به شاخه های اصلی و تنه منتقل می شوند. نتایج این مطالعه نشان داد که زیست شناسی و الگوی پرواز فصلی Z. pyrina در این استان با سایر مناطق آلوده متفاوت است که ممکن است به دلیل شرایط آب و هوایی منطقه باشد. آگاهی از اختلافات مشاهده شده ممکن است در تدوین یک برنامه موفق مدیریت تلفیقی برای کنترل کرم خراط مهم باشد.