پندارهای نوافلاطونی در منطق الطیر عطار نیشابوری

حکمت نوافلاطونی، یکی از مهم ترین مکاتب فلسفی یونان باستان است که در قرن سوم میلادی، فلوطین آن را به یک نظام فلسفی جامع و منسجم تبدیل کرد و سال های متمادی بر غرب و شرق تسلط یافت. این نظام فلسفی، ابتدا بر فلسفه و سپس بر عرفان مسیحی و تصوف اسلامی تاثیر گذاشت. شباهت های بسیاری در طرز نگرش فلوطین به هستی، با عارفانی چون سنایی، عطار، مولوی و... وجود دارد. در این مقاله برای داده های تحقیق، از روش تحلیلی توصیفی استفاده شده و هدف آن، نشان دادن دیدگاه های مشترک فلوطین و عطار در بیان مسایل فلسفی - عرفانی است. بنابراین این سوال مطرح است که این اشتراکات در بیان چه موضوعاتی است؟ از این رو نویسندگان تلاش دارند با شواهد شعری متعدد از منظومه منطق الطیر و به عنوان بخشی از نتایج پژوهش، نشان دهند که عطار به مثابه عارفی موحد، در جای جای این منظومه، به مسایلی نظیر وحدت وجود، عقل، روح و... که پیش از عارفان مسلمان، در آثار فلوطین آمده، اشاره کرده است. بررسی این شباهت ها، میزان تعامل اندیشه های نوافلاطونی را با آرای عطار نمایان ساخته است.