بررسی سفر نخبگان ایرانی به سرزمین های اشغالی؛ و تاثیر آن بر روابط اسراییل و ایران عصر پهلوی

اسراییل که از ابتدای تاسیس با بحران مشروعیت و عدم شناسایی سیاسی از سوی کشورهای مختلف مواجه بود، به اجرای سیاست‌هایی برای رفع این مشکل روی آورد. از جمله این سیاست‌ها، بهره‌برداری از ظرفیت جامعه نخبگانی جوامع دیگر بود. نخبگان، عموما افرادی هستند که علاوه بر برخورداری از یک مرجعیت علمی و فکری در جامعه خود، به علم مدرن و پیشرفت مادی احترام می‌گذارند و آن را نشانه‌ای از یک جامعه الگو می‌شمارند. اسراییلی‌ها نیز با بهره‌گیری از این ویژگی، ضمن معرفی و تبلیغ چند برابری دستاوردهای خود در زمینه‌های کشاورزی، پزشکی و صنعت، بر ابعاد عمیق کشتار و اشغال‌گری خود سرپوش گذاشته و یا آن را وارونه جلوه می‌دادند. نخبگانی که با سفر به اسراییل در چنین فرایندی قرار می‌گرفتند، جوامع و حکومت‌های خود را به ارتباط سیاسی و اقتصادی با اسراییل فرا می‌خواندند. علاوه بر این، دربار پهلوی اقدام به نخبه‌سازی نیز می‌کرد و عده‌ای را در قالب روزنامه‌نگار و نویسنده در میان صنف نخبگان واقعی دانشگاهی و اجتماعی جامی‌داد تا این روند را تسهیل کنند. البته این سیاست در ایران به دلیل آنکه اکثریت ایرانیان پیرو نخبگان مذهبی بودند و مواضع محکمی بر اساس باورهای دینی نسبت به اسراییلی‌ها داشتند، به شکست انجامید.