تبیین شدت نشانگان بالینی اختلال شخصیت مرزی براساس طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های مقابله ای

اختلال شخصیت مرزی با نارسایی‌‌های متعددی خود را نشان می‌دهد که می‌تواند در روابط بین‌فردی خودپنداره، طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های مقابله‌ای پدیدار ‌شود. هدف پژوهش حاضر تبیین شدت نشانگان بالینی اختلال شخصیت مرزی براساس طرحواره‌های ناسازگار اولیه و سبک‌های مقابله‌ای بود.

روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی و مدل‌سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی مراجعه‌کنندگان با تشخیص اختلال شخصیت مرزی به کلینیک‌های روان‌شناسی شهر تهران در سه ماهه پایانی سال 1397 تشکیل دادند. از بین ‌آن‌ها تعداد سیصد نفر به‌‌روش نمونه‌گیری هدف‌مند انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه چندمحوری بالینی میلون-3 (میلون، 1994)، مقیاس طرحواره‌های ناسازگار اولیه یانگ (یانگ، 1990)، پرسشنامه اجتناب یانگ-رای (یانگ و رای، 1994) و پرسشنامه جبران یانگ (یانگ، 1995) به‌دست آمد. تحلیل داده‌ها ازطریق ضریب همبستگی پیرسون و مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای Lisrel نسخه 8٫80 و SPSS نسخه 22 انجام پذیرفت. سطح معناداری آزمون‌ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

 نتایج نشان داد، ضرایب مسیر کل بین طرحواره ناسازگار اولیه به نشانگان بالینی (0٫001>p، 0٫77=β) مثبت و معنادار بود. ضریب مسیر غیرمستقیم بین طرحواره ناسازگار اولیه به نشانگان بالینی با میانجیگری جبران افراطی (0٫015=p، 0٫12=β) و ضریب مسیر غیرمستقیم بین طرحواره ناسازگار اولیه به نشانگان بالینی با میانجیگری اجتناب (0٫013=p، 0٫49=β) معنادار بود. همچنین شاخص‌های نکویی برازش از برازش مطلوب الگو با داده‌های گردآوری‌شده حمایت کردند (2٫282=df/2X، 0٫93=CFI، 0٫90=GFI، 0٫88=AGFI، 0٫065=RMSEA).

براساس نتایج پژوهش نتیجه گرفته می‌شود که سبک‌های مقابله‌ای جبران افراطی و اجتناب در رابطه بین طرحواره‌های ناسازگار اولیه و نشانگان بالینی اختلال شخصیت مرزی نقش میانجی ایفا می‌کنند. به‌طور کلی نتایج این پژوهش از اهمیت نقش طرحواره‌های ناسازگار در افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی حمایت می‌کند.