بازتعریف صفات معمار مخلوق مبتنی بر صفات معمار عالم

اسلام، والاترین کالبد وجود انسان را در اسماء الهی می داند و او را به سبب دارا بودن این صفات، برتر و متعالی تر از سایر موجودات بشمار می آورد. بنابراین معتقد است اساسی ترین نیاز ها و خواسته های او در گروی همین صفات شکل می گیرند و بنا بر باور اسلامی، رسیدن به کمال در این صفات را وظیفه جمیع مخلوقات و مصنوعات از جمله معماری می داند. معماری باید نیاز انسان را پاسخ دهد و توجه به معنا را در قالب اسماء الهی تجلی بخشد؛ چرا که شاکله معماری اسلامی بر معنا دهی استوار است. علاوه بر اثر معماری خود معمار نیز به دلیل اینکه خداوند انسان را صورتی از خود آفریده و در گل او روح دمیده است؛ به واسطه خلیفه الله بودن باید متصف به اوصاف پروردگار و مظهر اسماء و صفات خداوندی بر روی زمین باشد.

در این راستا، پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که به منظور خلق اثری مبتنی بر هویت معنوی، معماری به عنوان محصول نهایی باید دارای چه ویژگی هایی باشد؟ و معمار باید از چه شاخصه هایی پیروی کند تا در آن مسیر هدایت شود؟ اهداف تحقیق: این پژوهش به دنبال آن است تا با بررسی ارتباط معمار و معماری با صفات و اسماء خداوند متعال در قرآن، نقشه راهی را برای خلق آثار معماری ارایه داده و ویژگی هایی را مبتنی بر همین ارتباط برای معمار ترسیم نماید.

پژوهش کیفی و در حوزه روش شناسی مبتنی بر تحلیل و تفسیر است.

یافته ها نشان می دهد که معمار و اثر او به عنوان منبع تجلی صفات الهی، دارای ویژگی ها و خصایلی از قبیل: قناعت در کنار خلاقیت کاربردی و ظرافت در طراحی، نوآوری در طراحی، تمرکز و وحدت اثر، خودکفایی و توانایی در انجام وظیفه، منزلت و کمال اثر، درک درست از توسعه بخشی بنا، پاسخگو به نیاز جامعه، زمینه ساز تعادل، انتقال دهنده حس طراح با در نظر گرفتن هویت معنوی اثر و در نهایت رعایت اصول هستی شناسی و اندازه مندی فیزیکی، عقلانی و رفتاری در آثار، باشد. خلق چنین آثاری به واسطه انتساب آن به صفات معمار عالم، به هویت معنوی آراسته شده و به عبارتی به کمال و جاودانگی می رسد و تقدس می یابد و هنر استعلایی پدید آمده، علت ایجاد آرامش در مخاطبین اثر است.