ارائه چارچوبی برای ارزیابی اقتصادی (هزینه-فایده) طرحهای پالایشی؛ مطالعه موردی: مجتمع پالایشی سیراف

بعد از خودکفا شدن کشور در تولید محصولات ضروری مثل بنزین و گازوییل، همواره بحث در مورد ادامه روند پالایشگاه سازی یا صادرات نفت خام وجود داشته است. صنعت پالایش یک صنعت سرمایه بر و ذاتا کم سود است و به همین دلیل همواره تصمیم گیری در دوراهی احداث پالایشگاه یا واردات فرآورده های نفتی دشوار بوده است. در این پژوهش سعی شده است، با ارایه یک چارچوب نظری، تصمیم گیری در مورد ساخت پالایشگاه نظام مند شود. روش مورد استفاده، تحلیل هزینه-فایده است که علاوه بر دیدگاه مالی شامل دیدگاه اقتصادی نیز می باشد و از مجتمع پالایشی سیراف به عنوان مطالعه موردی استفاده می شود. یافته های تحقیق حاکی از آنست که با وجود تخفیف هایی که پروژه از آن برخوردار است، بازهم از منظر تحلیلهای مالی، توجیه پذیری کامل ندارد؛ با این حال با در نظر گرفتن رویکرد اقتصادی و بکارگیری چارچوب های تحلیل هزینه-فایده، توجیه پذیری طرح به طرز معنی داری افزایش می یابد. به منظور واقعی تر شدن مدل، سناریوهای مختلف برای قیمت نفت، قیمت فرآورده ها، نرخ تنزیل و هزینه های زیست محیطی، طراحی شده و در مجموع، مدل در 15 سناریو اجرا شده است. در مدل مالی، پروژه در سه سناریو توجیه پذیر است در حالیکه در مدل اقتصادی در هر پانزده سناریو، توجیه پذیری وجود دارد و NPV مثبت حاصل خواهد شد. در مدل اقتصادی علاوه بر استفاده از قیمت های سایه ای و نرخ تنزیل اجتماعی به محاسبه آثار خارجی منفی (آلودگی زیست محیطی) و آثار خارجی مثبت (امنیت انرژی) پرداخته شده است.