بررسی فرصت ها و تهدیدهای آموزش مجازی در دوران همه گیری کرونا از دیدگاه دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان

در سال های اخیر، جهان با بیماری کرونا مواجه شد که یکی از پیامدهای آن، برگزاری کلاس های دانشگاه ها به صورت مجازی بود؛ امری که بدون آمادگی کامل قبلی دانشگاه ها، اساتید و دانشجویان رخ داد و نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهایی را به دنبال داشت. پژوهش حاضر با هدف بررسی فرصت ها و تهدیدهای آموزش مجازی در دوران همه گیری کرونا از دیدگاه دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان با بهره گیری از مدل swot- که عبارت است از سرواژه های لاتین قوت، ضعف، فرصت، تهدید - صورت گرفته است. جامعه پژوهش مشتمل بر کلیه دانشجومعلمان پردیس فاطمه زهرا دانشگاه فرهنگیان و نمونه پژوهش شامل 22 دانشجومعلم پردیس فاطمه زهرا می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی است و با رویکرد کیفی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، مصاحبه ساختارمند و روش تحلیل داده ها، روش تحلیل مضمون بوده است. مدت زمان هر مصاحبه از 10 الی 25 دقیقه متغیر بود و پس از 22 مصاحبه؛ اشباع اطلاعاتی حاصل شد. به منظور بررسی اعتبار فرآیند کدگذاری، از شیوه کدگذاری مجدد برای حداقل 20 درصد از مصاحبه ها استفاده شد. در فرآیند اعتبارسنجی یافته ها، با قرار دادن متن مصاحبه ها در اختیار مشارکت کنندگان، پژوهشگران به بررسی اعتبار توصیف خود از داده های مصاحبه پرداختند. با استفاده از روش های تطابق همگون یافته ها، بازخورد مشارکت کنندگان، و خبرگان غیرمشارکت کننده، از اعتبار تحلیل ها اطمینان حاصل شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که 5/86 درصد از مصاحبه شوندگان، از آموزش مجازی رضایت داشتند و بهترین نقطه قوت آموزش مجازی را، ذخیره و صرفه جویی زمان ذکر نموده و به دو مورد فرصت، یعنی کاهش آلودگی هوا و حفظ محیط زیست و جلوگیری از انتشار ویروس کرونا اشاره کردند. پرتکرارترین نقطه ضعف آموزش مجازی، اختلال در وب سایت آموزش الکترونیکی می باشد و مواردی همچون قطعی اینترنت، سرعت پایین اینترنت و هزینه اینترنت، به ترتیب از پرتکرارترین موارد در تهدیدها هستند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که تفاوت فرهنگی و شخصیتی افراد در تعیین نقاط قوت و ضعف آموزش مجازی تاثیرگذار بوده و همچنین نقش مدرس و ویژگی های شخصیتی و رفتاری او نیز در بهبود فرآیند تدریس بسیار با اهمیت اعلام شده است.