ارزیابی اثرات هوشمندسازی در پایداری شهرهای کوچک

با توجه به روند رو به رشد جمعیت شهرنشین در اقصی نقاط دنیا و بویژه در کشورهای در حال توسعه، در آینده ای نه چندان دور با جهانی عمدتا شهرنشین مواجه خواهیم شد که جهت برآورده سازی نیازهایشان، زمین شهری را بیش از توان اکولوژیکی اش مورد بهره کشی قرار خواهند داد و همچنین خواسته ها و تقاضاهای خویش را از مسیولین و مدیران شهری طلب خواهند نمود. نظریه شهر هوشمند که بر پایه پاسخ به مشکلات عدیده شهرنشینان در دهه 90 میلادی شکل گرفت مباحث پایداری را همچون اختلاط کاربری ها، دسترسی آسان، حفظ محیط طبیعی و... را در عرصه شهرسازی و برنامه ریزی شهری مطرح ساخت. نظریه شهر هوشمند نکاتی را برشمرد که ضمن حمایت از زندگی نوین شهری بتواند مسایل و مشکلات آن را نیز در قالب  رعایت و اجرا تکنیک های شهرسازی نوین در دل شهرهای موجود و در تضاد با پراکنده رویی شهری برطرف سازد.

هدف از این پژوهش ارزیابی اثرات هوشمندسازی در پایداری شهر نوشهر به عنوان یکی از شهرهای کوچک در کشور می باشد.
روش شناسی: از آنجا که پژوهش حاضر، خصلت محلی - موضعی داشته و با اتکا و استفاده از زمینه ها و بستر نظریه ها، اصول و قانونمندی های موجود در پی پاسخ گویی به سوالات و دستیابی به اهداف تعیین شده است، از نوع تحقیق کاربردی می باشد. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه و مصاحبه و مشاهده میدانی استفاده شده است. با استفاده از پرسشنامه، 383 نفر از شهروندان به پرسشنامه ای که در راستای وضعیت هوشمندسازی شهر نوشهر با رویکرد پایداری پاسخ داده و یافته های این بخش با استفاده از تکنیک های آماری، تحلیل عاملی و آزمون تی تک نمونه ای و ضریب همبستگی پیرسون در نرم افزار SPSS بررسی و تحلیل شده است.

در بررسی ضریب همبستگی میان هوشمندسازی و پایداری مشخص شده است که میان این دو متغیر در شهر نوشهر، همبستگی مستقیم و قوی وجود دارد. نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه ای بدین صورت آمده است که وضعیت متغیرهای هوشمندسازی شهر نوشهر با رویکرد پایداری در وضع مناسبی قرار ندارند. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داده است که از بین شاخص های شش گانه هوشمندسازی، "حکمرانی هوشمند" با بار عاملی 0.853 بیشترین اولویت را از نظر کارشناسان و متخصصین در هوشمندسازی شهر نوشهر با رویکرد پایداری کسب کرده است. پس از آن "مردم هوشمند" با بار عاملی 0.847 و "محیط زیست هوشمند" با بار عاملی 0.836 دارای بالاترین اهمیت از لحاظ میانگین بار عاملی را دارند.

در جهت توسعه سطح هوشمندی و پایداری در شهر نوشهر، می توان راهبرد تدوین استراتژی های هوشمندسازی شهری از سوی مدیریت شهری، همراه با رعایت شاخص های پایداری محلی به منظور ارتقاء سطح خدمات به شهروندان توسعه سطح هوشمندی شاخص های محیط زیست (نظیر انرژی، کاربری اراضی، محیط زیست و...) را مطرح نمود.