تحلیل پدیده مجرمانه دیپ فیک ها (جعل های رایانه ای پیچیده) با نگاهی به سیاست کیفری ایران و چالش های حقوق بشری

دیپ فیک ها یا جعل های پیچیده رایانه ای یکی از دستاوردهای اخیر جامعه بشری هستند. این پدیده به افراد اجازه می دهد تا فیلم ها، تصاویر و صوت هایی غیرواقعی را با اهداف و کارکردهای متنوع خلق کنند. برخی از این کارکردهای آن بخشی از حیات اجتماعی جامعه را تشکیل می دهند؛ اما سوءاستفاده های متعددی از آن نیز قابل تصور است. همین مساله چالش هایی را در رابطه با نوع واکنش کیفری نسبت به آن ایجاد می کند.

 پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است.

معاهدات حقوق بشری معیارهایی را معرفی می کنند که دولت ها باید در اتخاذ هر اقدام حمایتی از حقوق و آزادی های بشری مد نظر قرار دهند. این معیارها در مورد دیپ فیک ها نیز باید در نظر گرفته شود. با این وجود جدید بودن فناوری ساخت و همین طور کارکردهای متنوع آن باعث شده تا مرزهای دقیق میان مصادیق مجرمانه و مجاز آن نامشخص باشد. در این پژوهش نتیجه گرفته شده است که اولا در نظام حقوقی ایران جرم انگاری مشخصی برای این دست از جعل ها انجام نشده است و دوما علی رغم اینکه بسیاری از مصادیق آن تحت پوشش برخی از جرایم قرار می گیرد، نظام کیفری ایران با واقعیت ها و الزامات خاص این پدیده هم خوانی ندارد.