مقایسه سمیت چهار علفکش روی شته معمولی گندم Schizaphis graminum (Hom.: Aphididae) و شکارگر آن، کفشدوزک Hippodamia variegata (Coleoptera: Coccinellidae) در شرایط آزمایشگاهی

شته معمولی گندم، Schizaphis graminum، یکی از آفات مهم گندم است که با تغذیه از شیره نباتی موجب خسارت به این محصول می شود، از بین دشمنان طبیعی آن، کفشدوزک Hippodamia variegate فعال ترین شکارگر این آفت است. کاربرد علف کش ها در مزارع گندم ممکن است روی جمعیت این حشرات تاثیر بگذارد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر علف کش های توفوردی + ام ث پ آ®، آگرانتیس®، و مخلوط تاپیک®+گرانستار®روی شته معمولی گندم به عنوان آفت و کفشدوزک شکارگر آن انجام شد. میزان تلفات حشرات در 24، 48 و 72 ساعت پس از آزمایش محاسبه گردید. تیمار آگرانتیس در 24 ساعت اول آزمایش تمام شته ها را از بین برد. تیمار مخلوط تاپیک+گرانستار در 24، 48 و 72 ساعت پس از شروع آزمایش به ترتیب 55، 70 و 5/92 درصد تلفات و تیمار توفوردی + ام ث پ آ، نیز به ترتیب 20، 5/37 و 5/57 درصد تلفات ایجاد کردند. علف کش ها در غلظت یکسان به طور متوسط روی کفشدوزک تلفات کمتری نسبت به شته بود، به صورتی که در زمان های 24، 48 و 72 ساعت پس از شروع آزمایش تیمار آگرانتیس® به ترتیب 45، 5/52 و 5/57،تاپیک®+گرانستار® 5/17، 15و 45 و توفوردی + ام ث پ آ®،  5/12، 5/37 و 5/2 درصد تلفات روی افراد بالغ کفشدوزک داشت. با توجه به نتایج به نظر می رسد شته معمولی گندم نسبت به علف کش آگرانتیس® و در مرحله بعد تاپیک®+گرانستار® حساسیت زیادی دارد. براساس اصول سازمان بین المللی کنترل بیولوژیک (IOBC)، برای کفشدوزک H. variegata علف کش آگرانتیس در دسته کمی خطرناک و مخلوط تاپیک®+گرانستار® در زمان 24 ساعت در دسته بی خطر ولی در 48 و 72 ساعت در دسته کمی خطرناک و علف کش توفوردی +ام ث پ آ® در دسته بی خطر قرار گرفت؛ بنابراین برای کنترل علف های هرز مزارع گندم و شته معمولی گندم علف کش آگرانتیس و جهت کنترل نسبی و پایدار شته معمولی گندم با حفظ کفشدوزک H. variegata، علف کش های تاپیک®+گرانستار و توفوردی+ ام ث پ آ® قابل توصیه است.