بررسی ریخت شناسی و شناسایی مولکولی گونه Solen dactylus (Cosel, 1989) از خور گوبان، شمال خلیج فارس

هدف از این تحقیق بررسی ریخت شناسی و شناسایی مولکولی صدف دسته چاقویی Solen dactylus می باشد. گونه های مختلفSolen spp.  به عنوان صدف دسته چاقویی یا razor clam  شناخته می شوند. این صدف به طور گسترده در بازارهای بین المللی به عنوان کالا و غذا مصرف می شود و تحقیقات بسیاری در مورد آن انجام شده است.

نمونه برداری این گونه از ایستگاه های تعیین شده در خور گوبان واقع در جنوب تالاب شادگان در دو فصل زمستان و تابستان سال 1396 انجام شد. شناسایی ریخت شناسی و با استفاده از کلید های شناسایی معتبر صورت گرفت. همچنین شناسایی مولکولی این گونه با استفاده از تکثیر قطعات ژنومی ناحیه COI ژنوم میتوکندی انجام شد. توالی ژنومی حاصل با استفاده از نرم افزارهای Chromas ، BioEdit  و Mega 7  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین بر اساس مقایسه نتایج توالی با سایر داده های موجود در NCBI  درخت فیلوژنی ساخته شد.

نتایج نشان داد که گونه ی  Solen strictus ، با گونه ی Solen marginatus   و گونه ی تحقیق حاضر (Solen sp.) در یک کلاد خواهری  قرار می گیرند و از یک دنیای مشترک انشقاق یافته اند. توالی قطعات ژنی تکثیر یافته با پرایمرهای اختصاصی COI، شباهت 83 درصدی را با گونه ی S. strictus نشان داد. این در حالی است که این دو گونه از لحاظ شباهت ظاهری به یکدیگر شبیه اند، اما در بررسی های ریخت شناسی، وجود مشخصاتی چون تانتاکول های پالیالی در قسمت جلویی پا، وجود دندانه ی کوچک، اندازه گیری ابعاد طول و عرض صدف که ویژگی شاخص گونه ی S. dactylus است و در گونه های S. strictus و S. marginatus وجود ندارد، مشاهده گردید.

بنابراین با توجه با نتایج ریخت شناسی و مولکولی به نظر می رسد گونه Solensp.  همان گونه S. dactylus است. این گونه در پایگاه اطلاعاتی NCBI  با کد پذیرش QGL52628  ثبت گردید.