افراز نرخ لغزش در گسل شمال تبریز با استفاده از مشاهدات دائم و دوره ای GPS

برای گسل ایده آل در محیط کشسان، توزیع لغزش حول یک مقدار مرکزی بیشینه متقارن است. در طبیعت، توزیع لغزش در صفحه یک گسل به برهم کنش پارامترهایی ازجمله هندسه خود گسل و گسل های مجاور، شرایط مرزی روی گسل ها و مناطق دور و معادله رفتاری محیط اطراف بستگی دارد. مطالعه این توزیع، نقش مهمی در بررسی انتقال لرزه خیزی دارد. باتوجه به واقع شدن کلان شهر تبریز در مجاورت گسل شمال تبریز، مطالعه برهم کنش مکانیکی بین بخش های مختلف این گسل از اهمیت ویژه ای جهت تحلیل خطر لرزه ای برخوردار است.    در این تحقیق با درنظرگرفتن یک نیم فضای کشسان همگن و همسان، اطلاعات هندسی گسل و پارامترهای ریولوژیکی منطقه از منابع مختلف انتخاب و ثابت فرض شد. شرایط مرزی کرنش با استفاده از مشاهدات دایم و دوره ای GPS شمال غرب کشور محاسبه و گسل در راستای عمود برهم قفل و در راستای مماسی به صورت آزاد رها شد. با اعمال شرایط مرزی در حالت های مختلف، نرخ سالیانه لغزش روی گسل افراز شد. جهت افراز از روش اجزای مرزی استفاده و مدل تحلیلی اکادا نیز برای حل اساسی انتخاب شد.    نتایج نشان دهنده وابستگی نرخ لغزش توزیعی روی گسل به شرایط مرزی و موید وجود برهم کنش بین بخش های مختلف این گسل است. همچنین نرخ لغزش افرازی، امتدادلغز راست گرد بودن گسل را در کلیه حالت ها نشان می دهد. نرخ لغزش توزیعی روی کل صفحه گسل تقریبا متقارن است و در حوالی کلان شهر تبریز به بیشینه مقدار خود یعنی 5/5 میلی متر در سال می رسد. نزدیک بودن نرخ لغزش افرازشده به مقادیر دیرینه لرزه شناسی نشان دهنده نزدیک به واقعیت بودن نتایج افراز با روش اجزای مرزی نسبت به نتایج دیگر روش های تحلیلی و عددی است.