سیاست ترکیه در مناقشه قره باغ

روابط ترکیه و جمهوری آذربایجان یک سال پس از جنگ دوم قره باغ ابعاد پیچیده ای از نظر نظامی، سیاسی و منطقه ای به خود گرفته است. در این مدت، برگزاری چند مرحله رزمایش مشترک نظامی میان ترکیه و جمهوری آذربایجان توجه محافل رسانه ای را به خود جلب کرده و موجب دغدغه امنیتی برخی کشورهای همسایه شده است. رویارویی نظامی پاییز 2020 میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان منجر به آزادسازی شهرها و مناطقی از این کشور گردید که سه دهه در تصرف ارمنستان بودند. هرچند این جنگ به مناقشه اصلی قره باغ پایان نداد. اما ارمنستان کنترل مستقیم بر قره باغ کوهستانی را از دست داد. در مناقشه قره باغ، نقش ترکیه در حمایت از جمهوری آذربایجان برای ورود به جنگ جدید با ارمنستان تعیین کننده بود. این سیاست آنکارا، توجه ها را به اهداف ترکیه در حمایت از جمهوری آذربایجان در جنگ با ارمنستان جلب کرد. سیاست خارجی ترکیه از سال2016 به بعد و پس از مداخلات نظامی در سوریه، بعدی تهاجمی به خود گرفته است. به نظر می رسد که حمایت های ترکیه از جمهوری آذربایجان در مناقشه قره باغ و روند تحولات پس از آن تداوم همان سیاست نظامیگری آنکارا در محیط پیرامونی است. پژوهشگران مقاله بر این باور هستند که ترکیه با ورود غیرمستقیم به مناقشه قره باغ به دنبال گسترش «نفوذ» و افزایش «قدرت نسبی» خود در قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی است. در بررسی نظری جنبه های سیاست خارجی درگیرانه ترکیه در مناقشه قره باغ و پاسخ به پرسش پژوهش، از نظریه واقع گرایی و به ویژه واقع گرایی تهاجمی بهره گرفته شده است.