بررسی گونه های فیتوفتورا (Phytophthora spp.) عامل بوته میری خیار در گلخانه های استان تهران و ارزیابی اثر چند قارچکش در کنترل آن

بیماریبوته میری و مرگ گیاهچه خیارناشی از گونه هایPhytophthora  از مهم ترین بیماری های محصولات جالیزی است، بیمارگر در تمام مراحل رشدی به ریشه ها و طوقه گیاه حمله می کند و سبب پژمردگی یا مرگ گیاه می شود. در این تحقیق طی سال ‍ های 95- 1394 از گیاه خیار و گوجه فرنگی در گلخانه های ورامین و پاکدشت با علایم مرگ گیاهچه، پوسیدگی ریشه و طوقه نمونه برداری به عمل آمد. پس از شستشو و ضد عفونی سطحی، در محیط کشت نیمه انتخابی فیتوفتورا (CMA+ PARPH) کشت گردید. تعداد 16 جدایه از جنس فیتوفتورا مشتمل بر گونه های drechsleri Phytophthora و P. nicotianae از نسوج ریشه، طوقه و ساقه خیار و گوجه فرنگی جداسازی و بیماری زایی گونه ها به اثبات رسید. در بخش دوم بررسی ها تاثیر قارچ کش داونی جی (ریدومیل+ مانکوزب PW 72%) در کنترل بیماری بوته میری خیار طی آزمایشاتی در مقایسه با قارچ کش های رزالاکسیل (ریدومیل+ مانکوزب PW 72%) و پریویکورانرژی (پروپاموکارپ هیدروکلراید + فوزتیل آلومینیوم SL 840) به عنوان قارچ کش های مرجع در شرایط گلخانه (با دو روش کاربرد شامل اختلاط با خاک و همراه با آب) و در شرایط مزرعه با روش همراه با آب بررسی گردید. آزمایشات گلخانه ای با شش تیمار و چهار تکرار و آزمایشات مزرعه ای با چهار تیمار و چهار تکرار در دو مکان در میکروپلات ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا گردیدند. ارزیابی تیمار ها با تعیین درصد گیاهچه های بیمار تا مرحله چهار برگی انجام شد. نتایج آزمایشات گلخانه ای نشان دادند که در روش اختلاط با خاک، قارچ کش های داونی جی و رزالاکسیل با مقدار مصرف 200 گرم در هر متر مکعب خاک به ترتیب با 07/76 و 61/71 درصد کاهش بیماری نسبت به شاهد آلوده اثر یکسان در کنترل بیماری بوته میری خیار داشتند. در روش همراه با آب، پریویکورانرژی 3 درهزار با 64/99 درصد کاهش بیماری نسبت به شاهد آلوده بیش ترین اثر را در کنترل بیماری داشته است. در این روش کاربرد، داونی جی با دوز 2 در هزار بیماری را 37/91 درصد و رزالاکسیل با دوز 2 در هزار 66/81 درصد نسبت به شاهد آلوده کاهش دادند. نتایج آزمایشات مزرعه ای نشان داد که قارچکش داونی جی با دوز 2 درهزار ، پریویکورانرژی با دوز 3 و رزالاکسیل با دوز 2 در هزار ر به ترتیب 23/86، 88/81 و26/78 درصد نسبت به شاهد آلوده بیماری بوته میری را کاهش دادند.