بررسی اثربخشی توانمندسازی شغلی مبتنی بر توانمندسازی شغلی شفیع آبادی بر کاهش فرسودگی شغلی معلمان

 به اعتقاد پژوهشگران، تدریس شغل بسیار استرس‌زایی است و معلمان از مشکلات سلامت روان بیشتری درمقایسه با شاغلان دیگر رنج می‌برند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش توانمندسازی شغلی مبتنی‌بر توانمندسازی شغلی شفیع‌آبادی بر کاهش فرسودگی شغلی معلمان بود.

روش‌بررسی: 

روش این پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، ‌پس‌آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی معلمان شاغل در ناحیه دوی آموزش‌وپرورش شهر تهران در سال 1398 تشکیل دادند. به‌منظور انتخاب نمونه سی معلم به‌صورت نمونه‌گیری غیرتصادفی و دردسترس انتخاب شدند و با همگن‌سازی در گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند (هر گروه پانزده نفر). جلسات آموزش توانمندسازی شغلی در هشت جلسه نوددقیقه‌ای صرفا برای معلمان گروه آزمایش برگزار شد. ابزار پژوهش پرسش‌نامه فرسودگی شغلی (مسلش و جکسون، 1981) بود. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS تجزیه‌وتحلیل شد. سطح معناداری آزمون‌ها 0٫05 بود.

یافته‌ها:

 آموزش توانمندسازی شغلی در عامل‌ بین‌گروهی بر مولفه‌های خستگی عاطفی (0٫001>p)، مسخ شخصیت (0٫020=p)، فقدان موفقیت‌های‌ فردی (0٫020=p) و فرسودگی شغلی (0٫015=p) اثر کاهنده داشت. همچنین نتایج تفاوت معنادار میانگین‌های مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیش‌آزمون با پیگیری برای مولفه‌های خستگی عاطفی (به‌ترتیب 0٫001>p، 0٫001>p)، مسخ شخصیت (به‌ترتیب 0٫001>p، 0٫001>p)، فقدان موفقیت‌های فردی (به‌ترتیب 0٫001>p، 0٫040=p) و نمره کل فرسودگی شغلی (به‌ترتیب 0٫001>p، 0٫001>p) نشان داد. تفاوت میانگین‌های مراحل پس‌آزمون و پیگیری برای مولفه‌های خستگی عاطفی (0٫720=p)، مسخ شخصیت (0٫190=p)، فقدان موفقیت‌های فردی (0٫070=p) و نمره کلی فرسودگی شغلی (0٫059=p) معنادار نبود که پایداری اثر مداخله را برای فرسودگی شغلی و مولفه‌های آن نشان داد.

نتیجه‌گیری: 

براساس یافته‌های این پژوهش نتیجه گرفته می‌شود که الگوی چندمحوری شفیع‌آبادی به‌علت ماهیت آموزش‌های ارایه‌شده براساس مفاهیم بنیادی نظریه آن ازجمله خویشتن‌پنداری، پویایی، تصمیم‌گیری، هدفمندی و نیازها که فرا گرفته می‌شود، بر کاهش فرسودگی شغلی معلمان اثربخشی دارد.