اثر تغییر کاربری جنگل به باغ چای بر خصوصیات شیمیایی خاک و جمعیت قارچ میکوریز آربوسکولار (مطالعه موردی: لاهیجان)

تغییر کاربری اراضی تغییراتی را در خاک ایجاد می کند که به دنبال آن ماده آلی، مواد مغذی، موجودات خاکزی از جمله قارچ ها را تحت تاثیر قرار می دهد. قارچ های میکوریز آربوسکولار (AMF) از جمله ریزجانداران خاکزی می باشند که با ریشه طیف گسترده ای از گیاهان جنگلی و غیرجنگلی، همزیست می شوند. تنوع و پراکندگی این قارچ تحت تاثیر ترکیب گونه های گیاهی، مشخصه های خاک، شرایط محیطی و ریزجانداران خاک قرار دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی از جنگل به چای بر ویژگی های شیمیایی خاک و میزان همزیستی قارچ میکوریز آربوسکولار است. نمونه برداری از خاک مناطق جنگلی و چای کاری های مجاور ارتفاعات شهرستان لاهیجان به صورت تصادفی و به تعداد 20 عدد از هرکدام از کاربری ها در عمق 30-0 سانتی متر اطراف ریشه و در فصل پاییز انجام گرفت. همزمان نمونه های ریز ریشه ها از ریزوسفر درختان و بوته های چای تهیه شد. درصد کلونیزاسیون و تعداد اسپورهای قارچ میکوریز، کربن آلی، pH، فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین درصد کلونیزاسیون و تعداد اسپورها در خاک جنگل بیشتر از خاک باغ چای بود. بین pH و کربن آلی و پتاسیم قابل جذب در خاک دو کاربری اختلاف معنی داری دیده شد. همبستگی منفی بین تعداد اسپورهای قارچ میکوریزا با پتاسیم قابل جذب خاک (0/418-=r) و pH خاک (0/571-=r) و همبستگی مثبت بین درصد کلونیزاسیون ریشه و pH (r=0/453) دیده شد. در نهایت تغییر کاربری و پوشش گیاهی با تغییر خصوصیات شیمیایی خاک موجب کاهش میزان همزیستی و تعداد اسپورهای قارچ میکوریز در خاک شد.