تحلیل محتوای کتاب های درسی زبان انگلیسی دوره اول و دوم دبیرستان از منظر توجه به ابعاد سواد سلامت

کتاب های درسی اصلی ترین منابع آموزشی در مدارس هستند. پژوهش حاضر با این هدف انجام شد که کتاب های درسی زبان انگلیسی دوره اول و دوم دبیرستان را از نظر توجه به ابعاد چهارگانه سواد سلامت (دسترسی به اطلاعات سلامت، درک و فهم اطلاعات سلامت، ارزیابی اطلاعات سلامت، اتخاذ رفتارهای سالم) تحلیل کند.

پژوهش به شیوه توصیفی و با روش تحلیل محتوا کمی انجام شد. واحد تحلیل، جمله بود و از مقوله های از پیش تعیین شده استفاده شد. جامعه آماری مشتمل بر کل کتاب های زبان انگلیسی دوره اول و دوم دبیرستان بود. با استفاده از یک چک لیست محقق ساخته، میزان توجه کتاب های انگلیسی به سواد سلامت در سه حوزه مراقبت سلامت، پیشگیری از بیماری و ارتقاء سلامت و همچنین در چهار بعد دسترسی، درک و فهم، ارزیابی و کاربست مورد بررسی قرار گرفت.

یافته ها نشان داد توجه به ابعاد دسترسی به اطلاعات سلامت و همچنین ارزیابی و کاربرد این اطلاعات در کتاب های مذکور مغفول واقع شده و یا بسیار ناچیز است. در بعد درک اطلاعات سلامت، در پایه های هشتم و نهم، بخشی از محتوا (به ترتیب 7 و 10 درصد) به مراقبت سلامت و در پایه های هشتم و یازدهم بخشی از محتوا به ارتقاء سلامت (به ترتیب 7 و 9 درصد) اختصاص یافته است. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که کتاب های درسی زبان انگلیسی دانش آموزان را به توانایی ارزیابی و کاربست اطلاعات سلامت تجهیز نمی کنند.

درس زبان انگلیسی فرصتی کم نظیر در اختیار دارد تا با تلفیق ابعاد مختلف سواد سلامت در آن، فرصت های یادگیری برآمده از زندگی واقعی را به دانش آموزان ارایه دهد و به این ترتیب علاوه بر یادگیری زبان انگلیسی، دانش آموزان به کسب سواد سلامت نایل خواهند آمد. لذا پیشنهاد می شود، مقوله سواد سلامت و ابعاد آن در کتاب های درسی زبان انگلیسی مورد توجه قرار گیرد.