تحلیل و بررسی چگونگی مجزی بودن تادیه زکات در فرض اجبار حاکم اسلامی

زکات از واجبات عبادی است که طبق دیدگاه مشهور مجزی بودن آن، مشروط به نیت خالص و قصد قربت است. در این میان، گاه بر حاکم شرع واجب است مکلف را مجبور به پرداخت زکات کند. در چنین فرضی، چگونگی امکان تحقق قصد قربت و نیز مجزی بودن تادیه زکات، محل بحث است. تحقیق درباره امکان اجبار مکلف به پرداخت ومجزی بودن این پرداخت از سوی وی، در گرو تحقیق درباره حقیقت و ماهیت زکات و نیز بررسی مستندات شرطیت نیت در آن است.طبق یافته های این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته است، زکات از حقیقتی معاملی- عبادی برخوردار است و اشتراط تحصیل قصد قربت در آن، از باب تعدد مطلوب است و مطلوبیت قصد قربت، در فرض امکان تحقق آن از سوی مکلف منحصر است. بنابراین در فرض امکان نداشتن تحصیل قصد قربت، زکات همچنان بر اصل مطلوبیت خود باقی است و باتوجه به اینکه این فریضه الهی مشتمل بر حکمی وضعی و تکلیفی است، تادیه زکات از سوی مودی مجبور، مجزی است و صرفا به عصیان امر تکلیفی می انجامد.