تعیین مناطق مناسب انجام مشاهدات ژئودتیکی به منظور رفتارسنجی و مطالعه مکانیک گسل شمال تبریز با آنالیز حساسیت مدل تحلیلی اکادا به روش HDMR

با ظهور فناوری های جدید مانند GPS (Global Positioning System) و انجام مشاهدات باکیفیت بالا، می توان مطالعات بسیاری را در مورد مسایل زمین ساختی شروع کرده یا بهبود بخشید. بااین حال کیفیت و قابلیت اطمینان نتایج حاصل از این مطالعات به محل ایستگاه ها یا به عبارت دیگر به طرح شبکه های ژیودینامیکی بستگی دارد. هدف این تحقیق بهینه سازی مکانیکی جهت تعیین بهترین محل برای ایستگاه های یک شبکه ژیودینامیکی به منظور رسیدن به مقادیر صحیح تر برای پارامترهای گسل باقابلیت اطمینان بالا و هزینه کم است به نحوی که با حل مسیله معکوس با قید مشاهدات آن ایستگاه ها بتوان به مقادیر صحیح تر برای برخی از پارامترهای گسل های فعال رسید. تحقیق حاضر به تعیین بهینه محل ایستگاه های شبکه ژیودزی ماهواره ای برای مطالعه مکانیک گسل شمال تبریز به منظور برآورد هرچه صحیح تر پارامترهای این گسل اختصاص دارد. عوامل محدودکننده ای نظیر توپوگرافی را نیز می توان در این فرایند مدنظر قرار داد. به منظور انجام تحلیل حساسیت مدل تحلیلی اکادا (Okada) انتخاب شد و تحلیل حساسیت میدان جابه جایی سطحی حاصل از این مدل نسبت به کلیه پارامترهای ورودی از جمله پارامترهای هندسی گسل و پارامترهای ریولوژیکی (Rheological Parameters) پوسته انجام شد. برای انجام تحلیل از فرامدل HDMR (High Dimensional Model Representation) استفاده شد. نخست یک شبکه بندی 500×400 کیلومتر با فواصل نقاط 10 کیلومتری در منطقه اطراف گسل ایجاد شده و تحلیل حساسیت جابه جایی های سطحی نسبت به کلیه پارامترهای ورودی مدل در هر نقطه شبکه انجام شد. بر اساس نتایج تحلیل صورت گرفته بیشترین حساسیت مدل مربوط به نرخ لغزش و عمق قفل شدگی و کم ترین آن مربوط به ضرایب لامه (Lamé coefficients) می باشد، به نحوی که برای رفتارسنجی و مطالعه نرخ لغزش ایستگاه ها باید دور از گسل و برای مطالعه عمق قفل شدگی باید نزدیک گسل احداث شوند.