بررسی تحلیلی تاثیر تغییرات اکسیدهای نیتروژن، ترکیبات آلی فرار و دما بر آلودگی ازن تهران

هدف این مطالعه بررسی تحلیلی تاثیر تغییرات اکسیدهای نیتروژن (NOx)، ترکیبات آلی فرار (VOC) و دمای محیط بر آلودگی ازن (O3) در شهر تهران می باشد. در این راستا برای آلاینده های NOx و O3 از داده های غلظت ساعتی در شش ماهه نخست سال های 96 تا 98، آلاینده VOC از داده های غلظت میانگین دوهفته ای در مرداد ماه سال 1394 و 1398 و دما از داده های 30 دقیقه ای هواشناسی استفاده شده است. ابتدا تغییرات روزانه غلظت آلاینده ها به همراه شاخص متناظر آن ها مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه نقش تغییرات غلظت نیتروژن اکسید (NO) و نیتروژن دی اکسید (NO2) بر غلظت O3 با استفاده از تحلیل آماری بررسی شد. بررسی روند تغییرات روزانه O3 با NO و NO2، ارتباطی معنی دار با ضریب همبستگی (R2) به ترتیب برابر با 83/0 و 8/0 نشان داد. نتایج نشان داد که علی رغم افزایش روزهای ناسالم از منظر O3 از سال 96 تا 98، تغییرات مشابهی در NO و NO2 مشاهده نشده است. سپس مشخص شد گروه BTEX از مجموع VOC، 3/17 درصد در مرداد سال 98 نسبت به مرداد سال 94 به صورت میانگین افزایش داشته است. همچنین با بررسی تغییرات دما در ساعات روز (ساعت 7 تا 19) در بازه شش ماهه اول سال های 96 تا 98 مشخص گردید 30 روز با بیشترین غلظت O3 روزانه، دماهای بالاتری را در سال 98 نسبت به سال 97 و در سال 97 نسبت به سال 96 تجربه کرده اند. لذا افزایش غلظت VOC و دما را می توان یکی از عوامل موثر در روند افزایشی غلظت O3 دانست.