مدل رتبه بندی پیمانکاران با رویکرد کاهش تاخیرات پروژه های عمرانی با استفاده از الگوریتم ژنتیک

در ایران سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور رسالت طبقه بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران را بر عهده داشته و از معیارهایی برای ارزیابی توانایی و شایستگی پیمانکاران استفاده می نماید. از جمله عوامل ارزیابی بهره وری یک پروژه، زمان بوده و تاثیر عملکرد پیمانکار بر این شاخص غیر قابل انکار است. بنابراین در این پژوهش مدلی برای رتبه بندی پیمانکاران با رویکرد کاهش تاخیرات پروژه های عمرانی ارایه شده است. در این مدل علاوه بر معیارهای آیین نامه تشخیص صلاحیت پیمانکاران سازمان برنامه و بودجه، با توجه به تحقیقات گسترده در مطالعات پیشین و نظر کارشناسان ذیربط، با استفاده از روش FMEA چهار معیار دیگر به عنوان معیارهای موثر در رخداد تاخیر و شدت آن جهت انتخاب پیمانکار شناسایی شد. هشت معیار از طریق روش الگوریتم ژنتیک مدل سازی شد به طوری که مستندات موجود شرکت های پیمانکاری در سازمان معاونت عمران شهری شهرداری اصفهان جمع آوری و به عنوان داده های ورودی مدل در نظر گرفته شد و پس از تحلیل آنها با مدل و مقایسه امتیاز صلاحیت بدست آمده با امتیاز موجود هر شرکت، مدل نهایی استخراج گردید. متغیر متوسط درصد تاخیرات غیرمجاز به مدت قرارداد شدت همبستگی 712/0 با رابطه امتیاز صلاحیت پیشنهادی نشان داد. در نهایت با محاسبه امتیاز صلاحیت و رتبه بندی در مدل پیشنهادی، جابجایی تعدادی از شرکت ها و افت از موقعیت قبلی به دلیل داشتن تاخیرات غیرمجاز دیده شد به طوری که گاهی حتی به تغییر رتبه شرکت نیز منجر می گردید. در مقایسه امتیاز صلاحیت دو مدل، تغییر شیب از 3/1درصد به 9/8درصد هم دیده شد که حاکی از تاثیر معیارهای پیشنهادی بر امتیاز صلاحیت بود.