تاثیر بازی وارسازی بر واژه آموزی (یادگیری انگلیسی به عنوان زبان دوم) در دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی

پیشینه و اهداف:

 آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم طی 2 دهه اخیر با کمک رایانه و موبایل در جهان رشد فزاینده ای داشته است. تکنولوژی های نوین یادگیری از طریق تعاملی کردن محتوای آموزش زبان در مهارت هایی نظیر مهارت های شنیداری، گفتاری، نوشتاری و درک مطلب به محبوبیت خود افزوده و سعی داشته تا با افزایش کنترل یادگیرنده بر فرآیند یادگیری، بر زمان و مکان یادگیری یا حتی در انتخاب رسانه و فعالیت یادگیری، زبان آموز آزادی عمل داشته باشد که خود باعث شخصی سازی بیشتر آموزش شده تا آن ها از یادگیری از طریق تکنولوژی بیشتر استقبال کنند و این نوع یادگیری در زمره ترجیحات آن ها قرار گیرد که این توجه به فعالیت های مبنایی زبان آموزی نظیر واژه آموزی به عنوان اساس و سنگ بنای یادگیری زبان، قابل تامل است. زیرا واژه آموزی در زبان آموزی، فعالیتی کسل کننده، ملال آور و یکنواخت است که زبان آموزان به طور مدام با آن روبرو هستند و درعین حال مهم و اساسی است؛ چراکه سایر مهارت های زبان از طریق یادگیری آن امکان پذیر می شود. تکنولوژی های نوین یادگیری در این زمینه هم اثربخش واقع شده و با بازی وارسازی فرآیند واژه آموزی و به واسطه اضافه کردن عناصری همچون رقابت، زمان بندی، برنامه تقویت و پاداش دهی، ارایه بازخورد، چالش و نظایر آن ها طی فضای یادگیری از طریق طراحی آموزشی، واژه آموزی را تبدیل به فعالیتی جذاب و لذت بخش نموده است. در واژه آموزی علاوه بر این که فعالیتی تکراری و خسته کننده است، زبان آموز باید به خوبی بتواند واژه را تلفظ کرده، معنای صریح و ضمنی واژه را درک نموده، موقعیت کاربرد آن را خوب تشخیص داده، واژه را به درستی بنویسد، ریشه لغت را تمیز داده تا براساس آن در موقعیت های موردنیاز، واژه سازی کند که این موارد همگی بر پیچیدگی واژه آموزی و دشواری آن می افزایند. زیرا تعداد متغیرهای دخیل در یادگیری صحیح واژه زیاده بوده و با یکدیگر هم در ارتباطند. واژه آموزی یک مهارت بسیار مهم است؛ چون ردپای آن در یادگیری سایر مهارت های زبان آموزی به خوبی قابل تشخیص است. از طرفی هم با گسترش دایره واژگان زبان آموز، درک ظرافت های معنایی واژه گاهی برای او دشوار می شود که مستلزم به کارگیری آن ها در موقعیت کاربردی به طور مداوم است، وگرنه فراموش می شوند. لذا براساس چنین دشواری هایی در مساله زبان آموزی که زبان آموزان با آن مواجه هستند، تکنولوژی آموزشی به عنوان یک راه حل و راهگشای مفید در این زمینه مدنظر قرار گرفته است که در بیشتر پژوهش ها نشان داده که علاوه بر اثربخشی از منظر شناختی ازلحاظ عاطفی و انگیزشی هم ارزشمند است و می تواند با بازی وارسازی واژه آموزی، نقش بی بدیلی ایفا کند. بنابراین با توجه به آنچه گفته شد، هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر بازی وارسازی بر واژه آموزی زبان انگلیسی در دانش آموزان فارسی زبان کلاس پنجم است.

روش در این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر همدان در سال تحصیلی 99-98 به تعداد 8431 نفر بود که حجم نمونه به تعداد 40 نفر با روش نمونه گیری در دسترس و از مدارسی انتخاب شد که دانش آموزان آن ها دسترسی به لپ تاپ، تبلت، گوشی هوشمند یا رایانه ی رومیزی جهت اجرای بازی (بازی واره ای که برای واژه آموزی توسعه یافته بود.) داشتند و سپس به طور تصادفی در دو گروه 20 نفری آزمایش و کنترل جایگذاری شدند. ابزار گردآوری داده (اجرا) در این پژوهش، آزمون پیشرفت تحصیلی معلم ساخته برای پیش آزمون و پس آزمون (شامل 30 سوال 4 گزینه ای) و در هر دو گروه به طور یکسان بود که برای تعیین روایی آن ها ازنظر متخصصان موضوع استفاده شد و میزان پایایی هم براساس آلفای کرونباخ 78/0 به دست آمد. برای تحلیل داده ها نیز از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون کورایانس) با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس نسخه 22 (2021) استفاده شد.

براساس تحلیل داده های حاصل از این پژوهش، نسبتf  برای متغیر مستقل برابر با 956/5 و سطح معنی‏داری برابر با 02/0 بود و برای کوریت نسبت f برابر با 687/0 و سطح معنی‏داری برابر با 41/0 بود که می‏توان گفت که اثر مداخله در گروه آزمایش معنی‏دار بوده است؛ ولی اثر کووریت غیر معنی دار.

بنابراین با توجه به این که نتایج نشان می دهد که نمرات پیش آزمون به عنوان کووریت، دارای اثر غیر معنی داری بر نمرات پس‏آزمون بوده و از طرفی تاثیر مداخله بر نمرات پس آزمون معنی ‏دار بوده است؛ پس براساس یافته های حاصل از این پژوهش، می توان نتیجه گرفت که استفاده از بازی وارسازی موجب بهبود میزان واژه آموزی زبان آموزان کلاس پنجم ابتدایی در زبان انگلیسی به عنوان زبان دوم می شود.