ارزیابی دقت پایگاه داده ECMWF در پیش بینی داده های اقلیمی و پایش خشکسالی حوزه آبریز قره چای استان مرکزی

در دهه های اخیر توسعه روزافزون تکنولوژی های ماهواره ای، امکان دسترسی به داده های اقلیمی در کل جهان با توان تفکیک مکانی و زمانی متفاوتی را فراهم نموده است. لذا در تحقیق حاضر، هدف ارزیابی مدل های پایگاه ECMWF در پیش بینی داده های اقلیمی و پایش خشکسالی در حوزه آبریز قره چای استان مرکزی می باشد. بدین منظور ابتدا داده های بارش و دمای ماهانه ایستگاه های سینوپتیک همدان ، قم و شازند در سطح سه استان طی دوره آماری 2018-1987 جمع آوری گردید. سپس از دو مدل باز تحلیل شدهERA-Interim  و ERA5 پایگاه ECMWF داده های دما و بارش با قدرت تفکیک مکانی 125/0 × 125/0 درجه طی دوره 1979-2020 استخراج شده است. از آماره هایی مانند ضریب تعیین (2R)، ضریب نش-ساتکلیف (NS)، مجذور میانگین مربع خطا استاندارد شده (NRMSE) و میانگین خطای اریبی(MBE)  و شاخص های جدول توافقی که متشکل از POD ،FAR  وCSI  می باشد، برای مقایسه داده های مدل ها با داده های مشاهداتی استفاده شده است. نتایج نشان داد که داده های ERA5 نسبت به داده های ERA-Interim همخوانی بهتری با داده های مشاهداتی دارد. بطوریکه مقادیر ضریب همبستگی در اکثر مناطق بالای 5/0، خطا در 70 درصد مناطق بسیارکم و خطای اریبی نیز در بیشتر مناطق مقدار مثبت و کمی است. مقادیر شاخص های جدول توافقی نیز همخوانی بیشتر مدل ERA5 را تایید می نماید. سپس بر اساس داده های مدل منتخب و مشاهداتی شاخص های خشکسالی SPEI و SPI در ایستگاه های منتخب محاسبه گردید. نتایج نشان داد که شاخص SPEI نسبت به SPI با داده های مشاهداتی همبستگی بالاتر و خطای کمتری دارد. در نهایت بررسی روند بر اساس شاخص منتخب نشان داد که شدت خشکسالی در منطقه غرب نسبت به بقیه مناطق، دارای روند افزایشی در سطح 5 درصد می باشد.