واکاوی «ملک سلیمان» در قرآن کریم در قامت یک تمدن توحیدی (بررسی مولفه های تمدنی دولت سلیمان)

بر اساس داده‎ های نقلی و شواهد تاریخی، حکومت سلیمان نبی یکی از قدرت‎های بزرگ، مهم و تاثیرگذار در طول حیات تاریخ بشر بوده و مورد توجه همیشگی ادیان مختلف به‎ ویژه ادیان توحیدی است. در قرآن کریم اشاراتی به این حکومت وجود دارد. البته ماجرای ویژگی‎های دولت حضرت سلیمان نسبت به داستان‎های دیگر قرآن، به طور جزیی‎تری بحث شده و از آن تعبیر به «ملک سلیمان» شده است. مسیله پژوهش پیش رو امکان اثبات دولت سلیمان به‎ عنوان یک تمدن توحیدی در معیار‎های تمدن‎ پژوهانه است. این مقاله با بررسی و واکاوی ملک سلیمان، با هدف کشف و اثبات آن در قامت یک تمدن، به شاخص‎ها و قواعد تمدنی این ملک می‎پردازد، که در آن با روش تحلیلی، از آیات قرآن کریم و تطبیق ویژگی‎ های ملک سلیمان با مولفه‎ ها و شاخص‎های لازم برای اثبات تمدنی بودن یک حکومت، از منظر تمدن‎ شناسان پرداخته است. همچنین مولفه ‎های مهمی چون ایدیولوژی و مکتب، رهبری و مدیریت، کلان‎ مولفه اقتدار و قدرت در مولفه‎ هایی چون اقتدار نظامی و امنیت، اقتدار اقتصادی، سیاسی، علمی و فناوری و همچنین قدرت‎های عجیب و شگفت‎ انگیز، مولفه جغرافیایی و عرصه سرزمینی، عوامل اجتماعی و فرهنگی به‎ ویژه در شاخص‎های مهمی چون عدالت ‎گستری و ظلم ‎ستیزی، رفاه و توسعه ‎یافتگی، معماری و شهرسازی، قانون و نظم اجتماعی در نظر گرفته شده است. نتیجه آنکه ملک سلیمان در این مولفه‎ ها و شاخص‎های تمدنی در عصر خود و حتی بسیاری از آن تاکنون، کم‎نظیر و در مواردی بی‎نظیر بوده است. حقیقت برجسته در تمدن سلیمان، شکل‎گیری و تداوم حیات چنین ملکی بر اساس توحیدمحوری است، که زمینه ایجاد یک تمدن بزرگ و بی‎نظیر را رقم زده است. بدیهی است تشکیل یک تمدن بزرگ و قوی دین‎ محور و توحیدگرا، درواقع اثبات وجود سابقه پیشینی تمدن توحیدی است که در تصدیق امکان تشکیل پسینی و مجدد یک تمدن دین‎مدار و توحیدگرا در قالب تمدن نوین اسلامی یا تمدن مهدوی کارایی دارد.