روندپژوهی پذیرش قطعنامه 598 توسط امام خمینی (ره)
یکی از ابعاد پر رمز و راز تاریخ جنگ، مسیله پذیرش قطعنامه 598 که با گذشت بیش از سه دهه، هنوز با فقر آثار متقن و تحلیلی در این باب مواجهیم. به تصریح امام، تصمیم قبول قطعنامه مبتنی بر یک سلسله «حوادث و عواملی» بوده که تحلیل محققانه آن را موکول به آینده نموده اند و به نظر می رسد اکنون وقت رمزگشایی از این تصمیم تاریخی است. چه اینکه بازشناسی فرایند تصمیم سازی های کلان سیاسی، در پیشگیری از تکرار برخی تصمیمات سخت و بعضا تلخ، موثر خواهد بود.اجماع مسیولان عالی رتبه سیاسی و نظامی از جمله اموری است که در روند تصمیم سازی و تغییر نظر اولیه امام، در دو مقطع تاریخی سرنوشت ساز بعد از فتح خرمشهر و پذیرش قطعنامه، نقش تعیین کننده داشته و به نوعی، متضمن حجت شرعی و عقلی برای تصمیم نهایی امام بوده است. پرسش آن است که در مدت کوتاه تصدی قایم مقامی فرماندهی کل قوا در بازه زمانی 12 خرداد 1367 تا 27 تیر 1367، چه اتفاقاتی رخ داد که امام در تصمیم قاطع خود پیرامون پایان جنگ، تجدیدنظر کردند؟تاکنون احتمالات مختلفی از سوی سیاستمداران و تحلیلگران پیرامون علل پذیرش قطعنامه مطرح شده که از آن جمله می توان به ورود مستقیم آمریکا به جنگ، فقر نقدینگی، عدم توازن تسلیحات راهبردی، تغییر باورهای مسیولان نسبت به اهمیت و اولویت جنگ، دلسرد شدن مردم از حضور در جبهه و عوامل دیگر اشاره کرد که در این نوشتار مستندات نفی این عوامل به عنوان علت اصلی پذیرش قطعنامه پرداخته خواهد شد.این پژوهش در زمره پژوهش های علی است و با رویکرد توصیفی تحلیلی صورت گرفته و داده های آن با روش کتابخانه ای گردآوری شده است. در این مقاله بر پایه مستندات و شواهد تاریخی، ضمن بازکاوی نقش عوامل اجماع ساز برای تحمیل جام زهر، برخی زمینه ها و ریشه های سیاسی-اجتماعی تصمیم امام در پذیرش قطعنامه، مورد بازخوانی و بررسی قرار گرفته، نهایتا مشخص می گردد که امام خمینی به دلیل شکل گیری اجماع در عرصه حکمرانی، از دیدگاه اولیه خود مبنی بر ادامه جنگ تا شکست پشیمان کننده رژیم بعثی، دست برداشته و با لحاظ اتفاق نظر متولیان سیاسی و نظامی، مصلحت مردم و نظام اسلامی را در پذیرش قطعنامه تشخیص داده است.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.