مطالعه تطبیقی شناسایی و اجرای احکام محاکم خارجی در کنوانسیون 2019 احکام لاهه و حقوق ایران

یکی از مباحث حقوق بین‏الملل خصوصی که پیوسته بر اهمیت آن به سبب توسعه روابط سیاسی و اقتصادی کشورها در سطح بین ‏الملل افزوده می‏شود، ضرورت شناسایی و اجرای احکام صادره از محاکم خارجی است. کنفرانس لاهه در مورد حقوق بین‏ الملل خصوصی به ‏منظور یکسان‏ سازی مقررات حاکم بر شناسایی و اجرای احکام خارجی، کنوانسیون 2019 احکام لاهه را تصویب کرده است. در حقوق ایران نیز شرایط شناسایی و اجرای احکام خارجی در قانون اجرای احکام مدنی بیان شده است. با وجود این، یکسان‏سازی مقررات در موضوع مطروحه با استانداردهای بین‏المللی می‏تواند موجب ترویج دسترسی موثر به عدالت، تسهیل تجارت و سرمایه ‏گذاری ‏‏های فرامرزی گردد. از این رو، هدف پژوهش حاضر آن است که امکان، ضرورت و آثار پذیرش کنوانسیون 2019 احکام لاهه را در حقوق ایران با توجه به وجه تشابه و تفاوت آن دو از حیث قلمرو، شرایط و موانع شناسایی و اجرای احکام خارجی مورد واکاوی قرار دهد تا با تطبیق این دو، در راه توسعه حقوقی کشور گامی بردارد. بررسی‏ ها نشان داده که انعطاف قواعد و مقررات کنوانسیون، الحاق ایران به کنوانسیون را تسهیل نموده و آثار سیاسی و اقتصادی الحاق به کنوانسیون، تصویب آن را در ایران ضرورت بخشیده است. از حیث شرایط و جهات رد شناسایی و اجرای احکام خارجی نیز مشترکات بسیاری میان آن دو وجود دارد.