آنتی ژن Ki-67؛ یک شناساگر زیستی پیشگویی کننده ی ارزشمند برای پیش آگهی لوسمی لنفوستیک مزمن

مقدمه:

 لوسمی لنفوسیتیک مزمن (Chronic lymphocytic leukemia) CLL، یکی از شایع ترین بدخیمی های خونی است. عمده سلول های درگیر در این بدخیمی در فاز G0 تقسیم سلولی قرار دارند و فعالیت تکثیری ندارند؛ با این وجود، آنچه شدت و پیش آگهی این بیماری را تعیین می کند، تکثیر سلولی است. آنتی ژن Ki-67، یک پروتیین هسته ی سلولی است که در تمامی فازهای تکثیر سلولی به جز فاز G0 حضور دارد. مطالعه ی حاضر با هدف بررسی ارزش پیش آگهی بیان آنتی ژن Ki-67 در بیماران مبتلا به CLL و رفتار بیماری در آن ها اجرا شده است.

مطالعه ی مقطعی حاضر بر روی 50 بیمار مبتلا به CLL در سال 1396 انجام گرفت. شدت بیماری بر اساس سیستم درجه بندی Rai شامل لنفادنوپاتی، ارگانومگالی و شمارش کامل خون (CBC diff) تعیین گردید که در ابتدای مطالعه و سپس در پیگیری شش ماهه ارزیابی شد. به علاوه سطح آنتی ژن Ki-67 با استفاده از فلوسایتومتری بررسی شد و با نرم افزار FlowJo مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در نهایت، ارزش آنتی ژن Ki-67 جهت ارزیابی پیش آگهی CLL با استفاده از رسم منحنی (Receiver operation curve) ROC بررسی شد.

میانگین سنی افراد مورد ارزیابی 10/42 ± 64/12 سال بود. بیماران مورد مطالعه عمدتا از آقایان (68 درصد) تشکیل شده بودند. همچنین میانگین سطح آنتی ژن Ki-67 در این بیماران برابر با 1/73 ± 2/48 درصد به دست آمد. بدتر شدن سیستم درجه بندی Rai به 3 و 4، ارگانومگالی و دو برابر شدن تعداد گلبول های سفید با سطح بیان آنتی ژن Ki-67 ارتباط مستقیمی داشتند. حساسیت و اختصاصیت آنتی ژن Ki-67 در نقطه ی برش 3/44 درصد، برابر با 87/5 و 92/2 درصد به دست آمد. سطح زیر نمودار ROC، 0/94 (0/988-0/835  :%CI95، 0/001 >P) حاسبه گردید.

براساس این مطالعه، آنتی ژن Ki-67 یک شناساگر زیستی پیش آگهی دهنده ی ارزشمند برای پیش بینی الگوی پیشروندگی در CLL است. به علاوه، در نقطه ی برش 3/44 درصد، آنتی ژن Ki-67 ارزش پیش گویی کننده ی قابل قبولی در پیش بینی رفتار پیشرونده ی بیماری CLL دارد.