بررسی نشانه های حتمی ظهور در «الغیبه» نعمانی گونه شناسی، اعتبارسنجی و محتوا

مهدویت در آموزه‌های اسلامی جایگاه ویژه‌ای دارد. این جایگاه به‌ویژه در فرمایشات پیشوایان معصوم(ع) به روشنی تبیین شده است. در میان مباحث مهدویت به‌نشانه‌های ظهور فراوان اشاره شده است. اهتمام به نقل روایات مهدویت سبب شده تا این روایات در منابع عمومی و نیز منابع ویژه از نسلی به نسل دیگر منتقل شود. از منابع خاص نقل روایات مهدویت کتاب الغیبه محمد بن ابراهیم نعمانی دارای مرتبه‌ای بس بلند است. در این کتاب که به انگیزه نقل روایات مهدوی سامان یافته، به بیشتر مباحث مربوط به حضرت مهدی؟عج؟ پرداخته شده که از جمله آنها می‌توان به نشانه‌های حتمی اشاره کرد. در این کتاب 59 روایت، در مورد نشانه‌های حتمی ظهور است که از مجموع این روایات، تنها اسناد چهار روایت صحیح است. در اسناد این روایات راویانی واقع شده‌اند که گرایش به مذاهب مختلفی اعم از امامی، فطحی، واقفی و زیدی دارند. برخی از اسناد با چند طریق نقل شده‌اند و همچنین اطلاعاتی درباره شیوه تحمل حدیث و آگاهی‌های رجالی در بعضی از اسناد به چشم می‌خورد. این مقاله با روش کتابخانه‌ای با بررسی اسناد و متون روایی پرداخته و روایات نشانه‌ها را پس از گونه‌شناسی و دسته‌بندی از نظر سند و محتوا بررسی کرده است.