شناسایی پیش‏ران‏ های فناورانه یادگیری الکترونیکی و تحلیل آن در آموزش عالی ایران (با تاکید بر آموزش مهندسی)

یادگیری الکترونیکی به وجهی ضروری از آموزش و یادگیری در دنیای امروز تبدیل شده است. آگاهی از عواملی که نقش تعیین ‏کننده در پیشرفت یادگیری الکترونیکی دارند، در تعیین چشم‏ انداز، راهبردها و سیاست‏های نهادهای بالادستی، سازمان‏ها و مراکز آموزشی و نیز شرکت‏ های تجاری فعال در عرصه آموزش و یادگیری اهمیتی وافر دارد. در این مقاله، پیش‏ران های فناورانه یادگیری الکترونیکی مورد بحث قرار می‏گیرد و مهم‏ترین عوامل بر اساس مراحل چرخه تب فناورانه استخراج می‏شود. پژوهش با مطالعه اسنادی و با استفاده از اطلاعات به دست آمده از مراجع علمی، گزارش ها، مستندات، مصاحبه ها و اخبار منتشر شده صورت گرفته است. تلاش اصلی این مقاله در دو نکته خلاصه می شود: نخست شناسایی پیش ران های فناورانه یادگیری الکترونیکی و دیگر تحلیل وضعیت آموزش الکترونیکی در ایران از منظر فناوری های شناسایی شده. نتیجه بررسی نشان می دهد پیش‏ران ‏های فناورانه یادگیری الکترونیکی عبارت ند از: یادگیری تطبیقی و شخصی شده، یادگیری سیار، سکوهای یادگیری اجتماعی، یادگیری تلفیقی، بازی‏پردازی، شبیه‏ سازی، رایانش ابری، یکپارچه‏ سازی و تعامل‏ پذیری، استاندارد xAPI، واقعیت مجازی، دوره ‏های باز برخط و فراگیر (دوبابرف) و مدیریت محتوای ویدیویی. از سوی دیگر ارزیابی ها نشان می دهد در کشور چندان به این فناوری ها پرداخته نشده است. وضع کنونی یادگیری الکترونیکی در کشور نشان می‏ دهد فعالیت‏ های صورت گرفته در این زمینه، چندان منسجم، نظام ‏مند و هم‏سو با تغییرات فناوری نبوده است. آنچه برای سامان دادن به این وضع ضروری به نظر می رسد، تغییر بنیادی نگاه به یادگیری الکترونیکی و به خدمت گرفتن فناوری به شیوه ‏ای نظام ‏مند در سیاست گذاری، برنامه ریزی و اجراست. آغاز سده جدید هم زمان با تدوین برنامه هفتم توسعه ملی، فرصت مغتنمی است تا دانشگاه ها به همراه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، سیاست ها و برنامه هایی ملی در متن برنامه لحاظ کنند تا در یک دوره زمانی پنج ساله، امکان اصلاح مسیر آموزش الکترونیکی در کشور و بهره مندی نظام آموزشی از مزایای آن فراهم شود.